Planujesz postawić nowy domek ogrodowy, budynek gospodarczy lub ogrodzenie? A może zastanawiasz się, czy to, co Twój sąsiad zmienia na swojej posesji jest w ogóle dozwolone?
Niezależnie od tego, czy chcesz stworzyć w swoim ogrodzie oazę, czy też Twoim oczom ukazała się podejrzana konstrukcja u sąsiada, to warto wiedzieć, co o budynkach zewnętrznych, granicach i wykorzystaniu ogrodu mówią przepisy prawne. Ponieważ, jeżeli chodzi o zasady przyznawania pozwoleń na budowę, to pozornie niegroźne ulepszenia mogą później przerodzić się w prawniczą batalię.
Budynki zewnętrzne
Z zasady, postawienie budynku gospodarczego, domku ogrodowego czy innych budynków zewnętrznych nie wymaga pozwolenia na budowę. Istnieją jednak pewne ograniczenia i wyjątki.
Rozmiar
Głównym ograniczeniem jest rozmiar. Budynek zewnętrzny nie może zajmować więcej niż 50 procent powierzchni wokół domu, a jego całkowita powierzchnia nie może przekraczać 15m². Ponadto, jeśli mieszkasz na obszarze ochronnym lub obszarze o wyjątkowych warunkach przyrodniczych, to ograniczenie to wynosi 10m².
Wysokość
Budynek musi być oddzielony od głównego domu. Jeśli budynek ogrodowy znajduje się w odległości 2m od ogrodzenia sąsiada, to jego najwyższy punkt nie może przekroczyć wysokości 2,5m. Jeśli zaś ma stać dalej niż 2m od posesji obok, to można budować wyżej: maksymalnie do 4m z dachem dwuspadowym lub 3m dla każdego innego rodzaju dachu. W przypadku, gdy konstrukcja ma się znaleźć w odległości mniej niż 1m od ogrodzenia, to trzeba będzie wcześniej porozmawiać z sąsiadem.
Dotyczy to budynków gospodarczych, szklarni oraz wszelkich innych budynków zewnętrznych, na przykład domków ogrodowych. Jeśli budynek w ogrodzie będzie wykorzystywany jako domowe biuro lub w celach komercyjnych, to trzeba uważać na przepisy dotyczące uciążliwości.
Użytkowanie
Czynności wykonywane w budynkach zewnętrznych powinny mieścić się w standardzie „rozsądnej osoby”. Wszelkie działania powodujące hałas lub nieprzyjemny zapach mogą doprowadzić do problemów prawnych. Niektóre nieruchomości, np. w nowym budownictwie mogą podlegać warunkom zakazującym wykorzystywania ich w celach komercyjnych, dlatego warto wcześniej przejrzeć akt własności, zanim otworzysz w domu sklep.
Warto też pamiętać o ustawie o prawie dostępu do światła słonecznego z roku 1959 (The Rights of Light Act 1959). Dlaczego? Ponieważ mówi ona, że jeśli nieruchomość od ostatnich 20 lat ma dostęp do światła dziennego, to lokator/właściciel tej nieruchomości ma prawo dalej mieć dostęp do tego światła.
Jednym słowem: żaden budynek w ogrodzie ani ogrodzenie, żywopłot czy drzewo nie może stanowić naruszenia tego prawa. Jeśli uważasz, że inny budynek pozbawia Cię dostępu do światła, to możesz złożyć wniosek do sądu o jego przywrócenie.
Czy mogę postawić budynek w ogrodzie frontowym?
Krótko mówiąc: nie, nie można stawiać budynku zewnętrznego na gruncie znajdującym się z przodu głównej elewacji. Zazwyczaj będzie to właśnie ogród frontowy, ale nie zawsze. Jeśli Twój dom został wybudowany pod odpowiednim kątem, to patrząc od ulicy, ta część gruntu będzie znajdowała się „z boku”. W przypadku zaś starych domków wiejskich, których tył zwrócony jest w kierunku drogi, duża część ogrodu nie może zostać zabudowana.
Ogrodzenia i mury
Mury i ogrodzenia do wysokości 2m lub 1m w przypadku ogrodu frontowego bądź ogrodzeń graniczących z drogą lub ścieżką dla pieszych nie wymagają pozwolenia na budowę. Jeżeli planujesz stawiać coś wyższego, to trzeba będzie złożyć wniosek o pozwolenie, przy czym bardzo trudno będzie je otrzymać, jeśli mur lub ogrodzenie ma przekroczyć wysokość 3m. Podane wysokości dotyczą również górnej kratki ogrodzenia.
Szanse zwiększą się, jeśli złożysz wspólny wniosek z sąsiadem, wyjaśniając potrzebę tak wysokiego ogrodzenia. Jeśli jednak chcesz po prostu odciąć się od uciążliwego sąsiada, to najprawdopodobniej nie będzie to najlepsze rozwiązanie…
Kwestia, kto jest właścicielem ogrodzenia będzie określona w akcie własności nieruchomości. Jeśli nie masz tego dokumentu, to możesz kupić egzemplarz w cenie £3 na stronie rządowej. Małe oznaczenia w kształcie litery „T” na planie nieruchomości będą wskazywały na właściciela ogrodzenia. Współwłasność przedstawiona jest w formie dwóch połączonych liter „T” tworzących literę „H”. Z zasady, właściciel posesji będzie posiadał „dobrą stronę” ogrodzenia graniczącego z posesją sąsiada lub przestrzenią publiczną, ponieważ pomaga to zapobiegać wspinaniu się intruzów po słupkach.
Jako właściciel ogrodzenia, masz obowiązek utrzymywania go w dobrym stanie technicznym, dbając o to, aby nie stwarzał zagrożenia. Tylko właściciel płotu może go malować, bejcować lub modyfikować bez konieczności uzyskania zgody. Jeśli chcesz zmienić wygląd ogrodzenia po swojej stronie, to warto wcześniej porozmawiać z właścicielem nieruchomości. Jest to szczególnie istotne w sytuacji, gdy nieruchomość jest wynajmowana, ponieważ lokator nie ma prawa udzielenia takiej zgody.
Żywopłoty i drzewa
Jeśli nie jesteś w stanie dojść z sąsiadem do porozumienia w kwestii odpowiedniej wysokości żywopłotu, to z pomocą przychodzą przepisy prawne. Żywopłot wyższy niż 2m jest klasyfikowany jako „żywopłot wysoki” (high hedge). W pierwszej kolejności warto porozmawiać z sąsiadem i wyjaśnić, że jego żywopłot nie pozwala Ci w racjonalnym stopniu cieszyć się ogrodem. Zrób notatki z tej rozmowy.
Jeśli nie udało się rozwiązać problemu, to skontaktuj się z urzędem. Urzędnicy wówczas ocenią, jak wysoki powinien być żywopłot, uwzględniając potencjalne ograniczenie dostępu do światła, widoku oraz zajmowanego miejsca. Następnie Twoja skarga może zostać odrzucona bądź też urząd wyda nakaz przycięcia żywopłotu.
Jeśli zaś chodzi o drzewa, to za pozwoleniem sąsiada możesz przyciąć gałęzie zwisające nad Twoim ogrodem. Musisz jednak zrobić to nie wchodząc na jego posesję, ale możesz wspiąć się na drzewo. Gałęzie mogą być przycięte jedynie do granicy Twojej działki, a następnie muszą zostać zutylizowane.
Czy Twój ogród jest objęty ubezpieczeniem domu?
Niezależnie od tego, czy tworzysz swój ogród marzeń, czy starasz się rozwiązać sąsiedzki spór, to warto przestrzegać przepisów prawnych – oraz granic posesji! Zasady dotyczące pozwoleń na budowę mogą być skomplikowane, dlatego nawet mając dobre intencje, możemy spotkać się z nieoczekiwanymi roszczeniami i skargami.
Tutaj z pomocą przychodzi Pol-Plan Ubezpieczenia. Dzięki dopasowanemu ubezpieczeniu domu oraz profesjonalnej poradzie, pomagamy chronić Twoją nieruchomość, spokój ducha oraz prawo do swobodnego i legalnego korzystania z własnej przestrzeni.
Źródła: Higgs LLP, Planning Geek, Planning Portal, Build Review