Ustawowy zasiłek chorobowy – Statutory Sick Pay – to wynagrodzenie wypłacane pracownikowi na czas choroby.
Ile wynosi? Kto je wypłaca? Komu przysługuje? Wszystkiego dowiesz się z artykułu.
Dodatkowo, odpowiemy na pytania: jak długo zasiłek chorobowy jest wypłacany oraz czy będzie miał wpływ na inne świadczenia pracownicze, takie jak wynagrodzenie za czas urlopu.
Komu przysługuje ustawowy zasiłek chorobowy?
Nie wszyscy pracownicy tak naprawdę wiedzą, czy ich pracodawca musi wypłacić im statutory sick pay. W rzeczywistości jest to obowiązkiem każdego pracodawcy, o ile spełnione zostaną następujące warunki:
- Pracownik jest zatrudniony na umowę o pracę i już tę pracę zaczął.
- Wynagrodzenie pracownika wynosi średnio przynajmniej £123 tygodniowo (brutto).
- Pracownik jest na zwolnieniu chorobowym od 4 dni z rzędu (czas ten zwany jest okresem niezdolności do pracy – period of incapacity). Okres ten obejmuje dni wolne od pracy.
- Pracownik dostarczył odpowiedni dowód potwierdzający chorobę, np. zwolnienie lekarskie, jeśli minął okres, kiedy pracownik może samodzielnie usprawiedliwić nieobecność w pracy.
Istnieje jednak kilka wyjątków, kiedy zasiłek nie będzie wypłacany, np.:
- Pracownik otrzymywał ustawowy zasiłek chorobowy przez 28 tygodni, czyli przez maksymalny okres jego przysługiwania.
- W pierwszym dniu choroby pracownik był w areszcie lub brał udział w strajku.
- Pracownik pobierał zasiłek z tytułu niezdolności do pracy Employment and Support Allowance (ESA) w ciągu 12 tygodni od rozpoczęcia / ponownego zatrudnienia u danego pracodawcy.
- Pracownik pobiera zasiłek macierzyński Statutory Maternity Pay lub Maternity Allowance bądź też jest na urlopie macierzyńskim nie dłużej niż 18 tygodni.
Takich wyjątków jest więcej, dlatego warto sprawdzić ich pełną listę na stronie GOV.UK.
Ile wynosi stawka ustawowego zasiłku chorobowego?
W czasie, kiedy powstawał ten artykuł, stawka zasiłku Statutory Sick Pay wynosiła £109,40 tygodniowo. Świadczenie to wypłacane jest przez maksymalnie 28 tygodni za dni, w których pracownik zwykle byłby obecny w pracy.
Pracownik otrzyma zasiłek w dniu wypłaty wynagrodzenia, a jego kwota będzie pomniejszona o zwykłe potrącenia, takie jak podatek czy składka national insurance.
Podczas gdy wysokość tego świadczenia nie ma prawa być niższa od powyższej minimalnej kwoty, to może zostać podwyższona, jeśli firma pracodawcy prowadzi system wynagrodzeń chorobowych (sick pay scheme).
Ustawowy zasiłek chorobowy wypłacany jest od czwartego dnia nieobecności pracownika z powodu choroby. Pierwsze trzy dni to tzw. dni wyczekiwania (waiting days), które nie równają się liczbie dni wolnych z powodu niezdolności do pracy, ponieważ zaliczają się do nich weekendy i wszystkie dni wolne od pracy, np. bank holiday.
Jeśli absencja z powodu choroby nie przekracza 4 dni, to zasiłek chorobowy nie będzie wypłacany.
Ponownie, od tej zasady istnieje kilka wyjątków, na przykład, jeśli pracownik otrzymywał ustawowy zasiłek chorobowy w ciągu ostatnich 8 tygodni. Ponadto, możemy się spotkać z różnymi kryteriami przyznawania tego świadczenia, w zależności od rodzaju zatrudnienia, które będą inne dla pracujących w rolnictwie, czy w edukacji.
Jak obliczany jest ustawowy zasiłek chorobowy?
Obliczając wysokość zasiłku warto pamiętać, że jeśli pracownik przepracował minutę lub więcej w danym dniu, to wówczas dzień ten nie jest brany pod uwagę jako dzień nieobecności z powodu choroby, nawet jeśli pracownik pójdzie następnie do domu.
Na stronie rządowej możemy skorzystać z przydatnego kalkulatora SSP (Statutory Sickness Pay), który pomoże sprawdzić, jaka kwota przysługuje pracownikowi.
Czy oprócz zasiłku chorobowego są dostępne inne świadczenia?
Programy firmowych i dodatkowych zasiłków chorobowych
Podczas gdy minimalny ustawowy sick pay wynosi £109,40 tygodniowo, pracodawcy mogą go zwiększyć w ramach programów firmowych lub dodatkowych zasiłków chorobowych. Warunki tych programów określane są w umowie o pracę.
Długoterminowy zasiłek chorobowy
Pomimo iż pracownik jest uprawniony do otrzymywania ustawowego zasiłku chorobowego przez okres 28 tygodni, to już po czterech tygodniach nieobecności w pracy może zostać uznany za pracownika na długotrwałym zwolnieniu lekarskim.
Pracodawca może zwolnić takiego pracownika, ale najpierw powinien:
- Zdecydować, czy pracownik może wrócić do pracy z pewnymi udogodnieniami, takimi jak zmiana obowiązków na lżejsze, dodatkowe szkolenia pozwalające na radzenie sobie ze stresem czy też praca na pół etatu.
- Warto porozmawiać z pracownikiem i omówić jego sytuację zdrowotną. Można na przykład zapytać, czy istnieje prawdopodobieństwo, że jego stan ulegnie poprawie.
Pracodawcy powinni wyczerpać wszelkie możliwości zanim zdecydują się na zwolnienie pracownika, łącznie z zastosowaniem się do brytyjskich przepisów dotyczących niepełnosprawności w miejscu pracy. Jeśli pracownik uzna, że został niesłusznie zwolniony, to wówczas może wystąpić z roszczeniem do sądu pracy.
Czy osoby pracujące na pół etatu również otrzymują zasiłek chorobowy?
Pracownikom pracującym na pół etatu, na umowie zero godzin czy też w ramach umowy na czas określony zasiłek chorobowy wciąż przysługuje, jeśli zarabiają średnio przynajmniej £123 tygodniowo lub płacą podatki i składki national insurance.
W tym przypadku również może przydać się kalkulator zasiłku chorobowego.
Jak długo pracodawca musi wypłacać zasiłek chorobowy?
Jak wspomnieliśmy powyżej, pracodawca ma obowiązek wypłacać pracownikowi zasiłek przez okres 28 tygodni.
Warto jednak wiedzieć, że jeśli pracownik ponownie zachoruje, to okresy nieobecności w pracy mogą się sumować.
Dzieje się tak w przypadku gdy:
- Przerwa między okresami absencji pracownika z powodu choroby nie przekroczyła 8 tygodni.
- Pracownik za każdym razem był na zwolnieniu lekarskim przez 4 lub więcej dni.
Jeśli nieobecność pracownika z powodu choroby traktowana jest jako związana z poprzednią nieobecnością, to wówczas nie ma tzw. dni wyczekiwania. W tym przypadku statutory sick pay wypłacany jest od dnia pierwszego.
Zasiłek chorobowy przestaje przysługiwać pracownikom, którzy w czasie ponad 3 lat byli na zwolnieniu lekarskim przez ciąg łączonych okresów.
Co się stanie, jeśli pracownikowi nie przysługuje (już) ustawowy zasiłek chorobowy?
W przypadku gdy zasiłek chorobowy nie przysługuje pracownikowi lub upływa okres 28 tygodni, to pracodawca ma obowiązek wysłania pracownikowi formularza SSP1 w odpowiednich ramach czasowych.
Omówmy kilka przykładów:
- Pracownikowi nie przysługuje ustawowy zasiłek chorobowy. Wówczas pracodawca ma obowiązek dostarczyć mu formularz SSP1 w ciągu 7 dni nieobecności pracownika z powodu choroby.
- Jeśli ustawowy zasiłek chorobowy przestał nagle być wypłacany, to termin wysłania pracownikowi formularza upływa po 7 dniach od zakończenia wypłacania świadczenia.
- Jeśli zasiłek chorobowy ma zostać zakończony przed upływem zwolnienia lekarskiego, to pracodawca musi wysłać formularz SSP1 na początku 23. tygodnia lub wcześniej.
Jeżeli pracodawca wie, że nieobecność pracownika z powodu choroby przekroczy okres 28 tygodni, to wówczas może on dostarczyć wypełniony formularz SSP1 przed zakończeniem wypłacania zasiłku chorobowego.
Będzie to korzystne dla pracownika, który będzie mógł złożyć wniosek o zasiłek employment and support allowance zanim przestanie pobierać ustawowy zasiłek chorobowy.
Czy pracownik musi dostarczyć zwolnienie lekarskie, żeby otrzymać ustawowy zasiłek chorobowy?
O ile pracodawca nie wypłaca dodatkowej płatności ponad kwotę zasiłku chorobowego, to nie może wymagać od pracownika, aby dostarczył zwolnienie lekarskie (fit note), chyba że czas nieobecności w pracy wynosi ponad siedem dni.
Absencje nie przekraczające tygodnia mogą być usprawiedliwione samodzielnie przez pracownika. W przypadku choroby trwającej ponad trzy dni, pracownik musi wypełnić formularz SC2.
Po upływie siedmiu dni, pracownik ma obowiązek dostarczyć zwolnienie lekarskie od odpowiedniego pracownika służby zdrowia (i w razie potrzeby je odnawiać), aby nadal móc otrzymywać ustawowy zasiłek chorobowy.
Czy ustawowy zasiłek chorobowy wpływa na wymiar urlopu?
Najkrócej mówiąc, nie, nie wpływa. Niezależnie od tego, ile dni pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim, urlop nadal jest naliczany.
Ponadto, niewykorzystany urlop może zostać przeniesiony na kolejny rok, jeśli pracownik jest chory, a w przypadku gdy zachoruje podczas urlopu lub tuż przed, to zamiast urlopu może iść na zwolnienie lekarskie.
Ewentualnie, w przypadku gdy pracownikowi nie przysługuje ustawowy zasiłek chorobowy, może on wykorzystać swój płatny urlop.
Podsumowując: Ile wynosi ustawowy zasiłek chorobowy w Wielkiej Brytanii?
Ustawowy zasiłek chorobowy (statutory sick pay) to minimalna kwota wynagrodzenia wypłacana uprawnionemu pracownikowi, który z powodu choroby nie jest tymczasowo zdolny do pracy. Zasiłek ten wypłacany jest przez okres do 28 tygodni za każdy dzień nieobecności pracownika (oprócz pierwszych trzech dni).
Obecna stawka wynosi £109,40 tygodniowo.
Istnieją również okoliczności, w których kolejne okresy absencji pracownika traktowane są jako łączne, co oznacza, że będzie on otrzymywał zasiłek od dnia pierwszego (zamiast ponownie czekać 3 dni).
Jeśli jednak taki ciąg okresów łączonych będzie miał miejsce przez ponad 3 lata, to wówczas zasiłek chorobowy przestanie mu przysługiwać.
Warto też pamiętać, że zwolnienie lekarskie jest wymagane tylko w przypadku ponad 7-dniowej nieobecności w pracy. Krótsze absencje (4-7 dni) pracownik może usprawiedliwić samodzielnie, aby móc otrzymać sick pay.
Mimo iż przepisy dotyczące ustawowego zasiłku chorobowego są w wielu przypadkach dosyć proste, to obliczenie jego prawidłowej kwoty może przysporzyć nieco kłopotu, dlatego zawsze warto sprawdzić aktualne zasady dotyczące tego świadczenia. Oprócz kalkulatora na stronie rządowej, warto także zapoznać się z informacjami na stronie NHS oraz Citizens Advice, aby dowiedzieć się więcej o ustawowym zasiłku chorobowym i zwolnieniach lekarskich.