Co to jest IR35 i kogo dotyczą te przepisy?
Wiele osób zastanawia się, czym jest IR35 i czy przepisy te, które wchodzą w życie w kwietniu 2021 r. będą ich dotyczyć. Chcieliśmy więc przedstawić najważniejsze informacje, na czym polega IR35 i praca „poza listą płac” (off-payroll) oraz jak wpłyną na przedsiębiorstwa i pojedynczych podwykonawców.
Odwiedź stronę HMRC lub porozmawiaj z ekspertem
Przepisy IR35 to stosunkowo skomplikowana kwestia i chociaż w artykule staraliśmy się ją wyjaśnić, sugerujemy odwiedzenie strony HMRC, gdzie można znaleźć wiele informacji i narzędzi, które pomogą nam przejść przez ten proces. Warto również skonsultować się z ekspertem ds. IR35, jeśli nie jesteśmy pewni, czy przepisy te będą miały wpływ na naszą firmę oraz jakie kroki należy podjąć.
Co to znaczy „poza listą płac”?
Termin ten odnosi się do pracowników i podwykonawców, którzy świadczą usługi przedsiębiorstwu jako firma limited lub za pośrednictwem osób trzecich (ang. a partnership or personal service company). Osoby te nie są zatrudnione przez zleceniodawcę i w związku z tym podlegają innym przepisom podatkowym i składkom National Insurance niż zatrudnieni pracownicy.
Co to jest IR35?
Podwykonawcy nie otrzymują świadczeń pracowniczych wykonując usługi dla zleceniodawcy, ale zyskują dzięki korzystnym zasadom podatkowym. Firma z kolei korzysta będąc zwolniona z obowiązku opłacania składek National Insurance za podwykonawców.
Wprowadzając przepisy IR35, HMRC chce dalej zwalczać tzw. „ukryte zatrudnienie” i doprowadzić do tego, aby osoby zatrudnione w firmie i podwykonawcy „poza listą płac” podlegali zasadniczo temu samemu podatkowi.
IR35 pozwala ocenić, czy podwykonawca świadczący usługę zleceniodawcy może być uznany za pracownika dla celów podatkowych.
Jak sprawdzić, czy podwykonawca podlega IR35
Istnieją różne zasady określające, kto powinien sprawdzić, czy podwykonawca podlega IR35 czy nie. Na stronie HMRC czytamy, że od 6 kwietnia 2021 r.:
• Wszystkie organy sektora publicznego oraz średnie i duże firmy sektora prywatnego będą ponosiły odpowiedzialność za zweryfikowanie, czy przepisy będą obowiązywały ich podwykonawców.
• W przypadku osób świadczących usługi dla małych firm sektora prywatnego, to podmiot pośredniczący tej osoby będzie odpowiedzialny za określenie statusu jej zatrudnienia oraz czy osoba ta będzie podlegała przepisom IR35.
Co to jest podmiot pośredniczący?
Podmiot pośredniczący (ang. intermediary) to często spółka limited (ang. limited company) lub spółka jednoosobowa prowadzona przez samego podwykonawcę (ang. personal service company). Podwykonawcy świadczą usługi właśnie poprzez swoje spółki limited, zamiast być traktowani jako członkowie personelu firmy.
Na przykład, jeśli grafik pracuje dla średniej lub dużej firmy, która nadzoruje, wydaje polecenia i sprawuje kontrolę nad jego pracą, wówczas, według przepisów IR35 może on zostać uznany za pracownika tej firmy dla celów podatkowych. Aczkolwiek są jeszcze inne czynniki, które należy wziąć pod uwagę decydując czy podwykonawca podlega przepisom IR35 (patrz poniżej).
Jak wspomnieliśmy powyżej, jeśli osoba świadczy usługi małej firmie sektora prywatnego, wówczas to podmiot pośredniczący będzie musiał określić jego status zatrudnienia i czy osoba ta podlega przepisom IR35. Dlatego, jeśli jesteś podwykonawcą prowadzącym spółkę limited, to na Tobie będzie spoczywać odpowiedzialność, aby to zweryfikować.
Czy osoby samozatrudnione też podlegają przepisom IR35?
Możemy to sprawdzić na stronie HMRC, gdzie znajdziemy narzędzie pozwalające określić, czy świadczymy usługi jako firma czy podwykonawca, dzięki czemu będziemy mogli określić swój status. Potrzebna nam będzie umowa z klientem, opis naszych obowiązków, informacje, kto decyduje o zakresie pracy, która ma zostać wykonana, kto decyduje kiedy i w jaki sposób praca ma być wykonana, kto decyduje o wypłaceniu wynagrodzenia oraz czy należą nam się dodatki pracownicze lub zwrot kosztów.
Narzędzie to znajdziesz klikając tutaj.
Mam małą firmę – co muszę zrobić dla podwykonawcy, który dla mnie pracuje?
HMRC na swojej stronie informuje, że małe firmy nie są odpowiedzialne za weryfikację, czy podwykonawca podlega przepisom IR35 dla celów podatkowych. Należy jednak doradzić swoim podwykonawcom, że ich podmiot pośredniczący ma obowiązek określić ich status IR35. Poniżej możemy sprawdzić, czy nasza firma zalicza się do kategorii małych firm.
W przypadku średnich i dużych firm oraz niektórych organizacji charytatywnych zasady ulegną zmianie
Obecnie klienci sektora publicznego podlegają określonym przepisom, natomiast od kwietnia 2021 roku, średnie i duże przedsiębiorstwa będą odpowiedzialne za weryfikację statusu IR35 osób, które dla nich pracują.
Według informacji na stronie HMRC, przepisy IR35 będą obejmowały firmy, które spełniają jedno lub więcej z następujących kryteriów:
- roczne przychody powyżej 10,2 mln funtów
- suma bilansowa powyżej 5,1 mln funtów
- ponad 50 zatrudnionych pracowników
Więcej informacji znajdziemy na stronie HMRC.
Firmy te będą zobowiązane poinformować pracownika lub podwykonawcę o jego statusie w formie Oświadczenia Określającego Status (ang. Status Determination Statement). Ponownie, informacje o tym oświadczeniu znajdziemy klikając na link powyżej.
Pracownicy mogą odwołać się od decyzji dotyczącej ich statusu zatrudnienia
Jeśli Twoja firma jest odpowiedzialna za określenie statusu zatrudnienia pracownika, masz obowiązek przedstawić temu pracownikowi jasne powody, dla których jego status został w dany sposób określony. W przypadku, gdy pracownik nie zgadza się z decyzją, należy wówczas przeanalizować jego zastrzeżenia oraz zdecydować o utrzymaniu jego statusu bądź o jego zmianie. Należy również zachować pełną dokumentację.