Która strona płotu jest moja? Poznaj swoje prawa

Musisz pomalować, naprawić lub wymienić ogrodzenie przy domu? Zastanawiasz się więc, która strona jest Twoja, a która sąsiada? Jesteś w odpowiednim miejscu, żeby się tego dowiedzieć.

Koszty i konserwacja płotów ogrodowych to częsta przyczyna sporów nawet między najbardziej zaprzyjaźnionymi sąsiadami. Jeśli więc chcesz uniknąć kosztownych konfrontacji, to warto znać swoje prawa i obowiązki dotyczące granic ogrodu.

Z artykułu dowiesz się, która strona ogrodzenia jest Twoja, co musisz wiedzieć, jeśli chcesz postawić swój płot oraz jak poradzić sobie z ewentualnymi sporami.

Za którą stronę ogrodzenia odpowiadam?

Innymi słowy: kto jest właścicielem ogrodzenia między dwoma domami w Wielkiej Brytanii?

Ogólnie przyjmuje się, że jeżeli chodzi o granicę między budynkami, to stojąc przed swoim domem od strony ulicy, ogrodzenie po lewej stronie należy do Ciebie. Aczkolwiek nie zawsze tak jest.

Jak więc możesz ustalić własność płotu?

Jedną z opcji jest przeegzaminowanie budowy ogrodzenia i poszukania wskazówek, drugą zaś – sprawdzenie treści aktu notarialnego. Przyjrzyjmy się bliżej obu metodom.

1. Dobra, a zła strona płotu: Skąd mam wiedzieć, która strona jest moja?

Kiedy stawiane jest nowe ogrodzenie, to słupki powinny znajdować się wewnątrz linii właściciela danej nieruchomości. Większość montażystów postawi je tak, aby „dobra” lub „gładka” strona zwrócona była do wewnątrz, w kierunku ogrodu właściciela. Dzięki temu słupki po drugiej stronie będą zasłonięte.

Jeśli więc Twoja strona płotu jest tą „dobrą”, to możesz słusznie uznać, że ogrodzenie jest Twoje i że ponosisz odpowiedzialność za jego utrzymanie w dobrym stanie. Jeśli zaś jest to strona „zła”, gdzie słupki są widoczne, to najprawdopodobniej ogrodzenie to należy do sąsiada i to on odpowiada za jego konserwację.

Nie jest to jednak sztywna zasada. Być może poprzedni właściciel wybrał „złą” stronę ogrodzenia, kiedy było stawiane, bądź też panele zostały zainstalowane między słupkami, przez co obie strony są gładkie.
To więc prowadzi nas do drugiej opcji.

2. Sprawdź tytuł własności

Rozwiązując zagadkę własności danej strony ogrodzenia, najlepiej jest sprawdzić to w tytule własności.

Akt ten powinien znajdować się w dokumentacji otrzymanej w czasie kupna domu. Jeżeli nie możesz go znaleźć, to przeszukaj e-maile od radcy prawnego, który zajmował się przeniesieniem tytułu własności lub po prostu skontaktuj się z kancelarią i poproś o dodatkowy egzemplarz.

Uwaga: Osoby mieszkające w Anglii lub Walii mogą znaleźć swój tytuł własności w Land Registry będącym odpowiednikiem polskiej księgi wieczystej. Natomiast właściciele nieruchomości w Szkocji lub Irlandii Północnej będą musieli skorzystać z innych rejestrów.

Jak odczytać tytuł własności

Tytuł własności składa się z wpisu tytułu własności w rejestrze i planu nieruchomości. Wpis w rejestrze zawiera imię, nazwisko i adres właściciela nieruchomości, jak również wszelkie ograniczenia lub obciążenia nieruchomości. Z kolei plan nieruchomości przedstawia jej granice.

Na tym planie trzeba znaleźć symbol w formie litery „T” wzdłuż linii granicznej (T-mark). Jeśli symbol ten znajduje się po Twojej stronie granicy, to znaczy, że ogrodzenie lub mur należy do Ciebie. Jeżeli zaś po stronie sąsiada, to wówczas on jest odpowiedzialny za jego konserwację.

Czy ogrodzenie lub mur graniczny może należeć i do mnie i do sąsiada?

Tak, jest to możliwe. Jeżeli tytuł własności zawiera lustrzane odbicie symbolu T (wygląda nieco jak rozciągnięte „H”), to znaczy, że granica należy do właścicieli sąsiadujących ze sobą posesji.

Wspólna granica może być w formie ogrodzenia, jak i muru – w obu przypadkach należy uzgodnić z sąsiadem, jak będzie wyglądała jej konserwacja.

A co jeśli na planie nieruchomości nie ma symbolu „T”?

Jeżeli na mapie nieruchomości nie widnieje litera T, to wówczas nie będzie od razu wiadomo, kto jest odpowiedzialny za utrzymanie ogrodzenia, czy muru w dobrym stanie.

W przypadku gdy którykolwiek z właścicieli nieruchomości po obu stronach granicy podjął się konserwacji, to będzie musiał ją kontynuować. Jeśli jednak granica była wspólnie utrzymywana (bądź też nikt się tego do tej pory nie podjął), to może zostać uznana jako wspólna i odpowiedzialność za jej konserwację będzie leżała po obu stronach.

Stawianie nowego ogrodzenia: Co należy wcześniej wiedzieć

Jeśli ogrodzenie zostało wyrwane na skutek wichury (albo po prostu żadnego ogrodzenia nie ma) i chcesz postawić nowe, to wcześniej dobrze jest wiedzieć o kilku kwestiach.

Czy muszę mieć pozwolenie na budowę, aby postawić nowe ogrodzenie?

Kwestia, czy nowe ogrodzenie będzie wymagało pozwolenia na budowę będzie zależała od jego rozmiaru, a także od rodzaju i lokalizacji nieruchomości.

Ogólna zasada brzmi: pozwolenie na budowę jest obowiązkowe w przypadku wszystkich ogrodzeń o wysokości ponad 2 metrów. Obejmuje to także kratki podwyższające ogrodzenie, montowane w jego górnej części.

Ponadto, jeżeli nieruchomość jest budynkiem zabytkowym, to przeprowadzenie jakichkolwiek zmian będzie wymagało uzyskania pozwolenia.

Warto pamiętać, że w różnych miastach władze lokalne narzucają inne zasady, dlatego zawsze trzeba najpierw je sprawdzić, zanim wbijesz pierwszy słupek. Jeśli w ogrodzie za domem postawisz ogrodzenie, które będzie miało ponad 2 metry (lub 1 metr w ogrodzie przed domem) bez pozwolenia, to wówczas władze lokalne mogą zmusić Cię do jego usunięcia.

Jak wysokie może być ogrodzenie ogrodowe?

Jak wspomnieliśmy wyżej, maksymalna wysokość ogrodzenia bez pozwolenia na budowę to dwa metry w ogrodzie za domem i jeden metr w ogrodzie przed domem.

Która strona ogrodzenia powinna być zwrócona w moją stronę?

Podczas gdy słupki ogrodzenia powinny znajdować się na linii granicznej po stronie właściciela nieruchomości, to nie ma zasady, która by mówiła, po której stronie ma znaleźć się gładka część płotu.

Jeśli to Ty ponosisz koszt postawienia nowego ogrodzenia, to wówczas możesz o tym zadecydować. Z estetycznego punktu widzenia, warto wybrać gładką stronę.

Kto może pomalować lub zmodyfikować ogrodzenie?

Tylko właściciel może modyfikować ogrodzenie, nawet jeśli jego druga strona zwrócona jest w stronę sąsiadującej posesji. Mówimy tu m.in. o malowaniu lub bejcowaniu drewna, zawieszaniu czegokolwiek na listwach lub panelach (np. karmnika dla ptaków czy świateł), bądź też sadzeniu roślin pnących.

Dobrze jednak wykazać się grzecznością i pozwolić sąsiadom pomalować ogrodzenie przynajmniej po ich stronie. Przecież to oni będą na nie najczęściej patrzeć, więc umożliwienie im zdecydowania, jak będzie wyglądał ich ogród będzie po prostu sprawiedliwe.

Jak sprawić, aby sąsiad naprawił swoje ogrodzenie?

Jeśli płot należący do sąsiada gnije, jest uszkodzony, traci kolor lub jest na krawędzi zawalenia, to warto będzie poprosić go o jego naprawę. Sąsiad nie musi jednak podejmować żadnych działań, chyba że konstrukcja ogrodzenia stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa.

Jeżeli uważasz, że ogrodzenie nie jest bezpieczne (na przykład z powodu wystających zardzewiałych gwoździ lub ryzyka uszkodzenia Twojego domu), a sąsiad odmawia przeprowadzenia napraw, to możesz zgłosić to do lokalnych władz. Jeżeli urzędnicy podzielą Twoje obawy, to wówczas będą mogli wymusić na nim podjęcie działań.

W międzyczasie możesz postawić płot po swojej stronie granicy, aby zasłonić ten wadliwy.

Jak uniknąć sporów o ogrodzenie

Jeżeli sąsiad odmawia naprawy swojego płotu lub nie stara się utrzymać wspólnego ogrodzenia w dobrym stanie, to aby rozwiązać problem, możesz skorzystać z kilku rozwiązań.

• Na początku warto spokojnie porozmawiać z sąsiadem o zaistniałej sytuacji. Możesz zwrócić się do niego osobiście albo pisemnie, wedle uznania. W przypadku wspólnej granicy dobrze też pójść na kompromis. Na przykład dzieląc się kosztami nowego ogrodzenia, bądź też wspólne malując lub naprawiając stary płot. Pamiętaj, aby zachować kopię korespondencji, bo może się przydać na kolejnym etapie.
• Jeśli rozmowa nie przyniosła zamierzonego skutku, to kolejnym krokiem jest pomoc mediatora. Mediator to wykwalifikowana osoba specjalizująca się w rozwiązywaniu konfliktów. Na stronie rządowej gov.uk znajdziesz listę profesjonalnych mediatorów. Uwaga: ich usługi mogą być płatne.
• Ostatecznie, jeśli wszystkie metody zawiodą, to być może trzeba będzie skontaktować się z radcą prawnym specjalizującym się w rozwiązywaniu sporów między sąsiadami. Postępowanie sądowe to najskuteczniejszy, aczkolwiek kosztowny, sposób na rozstrzygnięcie kwestii granicy między posesjami. Możesz jednak otrzymać zwrot kosztów wynajęcia prawnika, jeśli posiadasz ubezpieczenie ochrony prawnej (legal expenses insurance).
  

Podsumowanie: Która strona płotu zgodnie z prawem jest moja?

Podsumowując: aby dowiedzieć się, która strona płotu należy do Ciebie, najlepiej jest sprawdzić to w tytule własności.

Akt ten powinien przedstawiać linię graniczną wokół Twojej posesji. Jeżeli po Twojej stronie granicy znajduje się symbol litery „T”, to znaczy, że ogrodzenie należy do Ciebie. Jeśli zaś po stronie sąsiada, to wówczas jest jego własnością i to on ponosi odpowiedzialność za jego konserwację.

Natomiast gdy symbol T jest podwójny (wygląda jak rozszerzone H), to wówczas płot jest wspólny i odpowiedzialność za jego utrzymanie w dobrym stanie leży po obu stronach.

Obawiasz się, że konflikt o ogrodzenie przerodzi się w spór sądowy?

Oferowane przez Pol-Plan ubezpieczenie ochrony prawnej obejmuje spory dotyczące granicy nieruchomości oraz innych sąsiedzkich problemów. Skontaktuj się z nami już dziś.