Mapowanie samochodu – na czym polega i ile kosztuje

Myślisz nad mapowaniem swojego samochodu? W artykule wyjaśnimy, na czym dokładnie ten proces polega i pomożemy w podjęciu decyzji, czy jest to najlepsza opcja dla Twojego pojazdu.

Mapowanie silnika, inaczej chip tuning, to jedna z najbardziej popularnych modyfikacji samochodu. Nic dziwnego. Jest stosunkowo proste do wykonania i dosyć przystępne cenowo, w porównaniu z innymi modyfikacjami pojazdu.

Mapowanie samochodu wiąże się z poważnymi następstwami, dlatego warto zasięgnąć informacji (ten artykuł to dobry początek!) zanim zdecydujemy się na jakiekolwiek zmiany.

Zacznijmy więc od podstaw.

Jak działa mapowanie samochodu?

Na czym więc polega chip tuning?

Mapowanie samochodu to nic innego jak modyfikacja elementu oprogramowania monitorującego działanie jednostki sterującej ECU. Jednostka ECU (engine control unit) jest odpowiedzialna za pracę elektrycznego wtrysku paliwa.

Chip tuning nadpisuje ustawienia fabryczne pojazdu „dostrajając” ECU i pozwalając uzyskać większą moc jednostki napędowej.

Ustawienia fabryczne konwencjonalnych pojazdów nie są przypadkowe – mają swój określony cel. Mimo iż niektóre parametry ECU ustalone przez producenta ograniczają osiągi samochodu, to jednak przynoszą pewne korzyści w postaci lepszej niezawodności i wydajności paliwa, a także zapewniają zgodność z istotnymi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa i emisji spalin.

Niektóre modele, w tym te zaprojektowane dla konkretnego terenu mogą mieć celowo wybrane ustawienia ECU, aby zoptymalizować ogólne życie pojazdu, jednocześnie rezygnując z większej mocy.

Jak wykonuje się mapowanie?

Jednostka ECU, pomimo swojej ważnej roli jaką odgrywa w pracy samochodu, to tak naprawdę zestaw małych czipów komputerowych, które (obecnie) są bardzo łatwe w przeprogramowaniu.

Zamiast pełnej wymiany ECU (jak to miało miejsce przed rokiem 2000), wykwalifikowany mechanik lub technik może podłączyć laptopa do ECU poprzez port pokładowego układu diagnostycznego (ODB) i w ciągu kilku minut zmodyfikować ustawienia osiągów.

Złącze ODB, oprócz tego, że stanowi punkt dostępu do chip tuningu, pozwala mechanikom na podłączenie urządzeń zewnętrznych do diagnostyki i naprawy bardziej ogólnych błędów silnika.

A ponieważ proces mapowania fundamentalnie zmienia pracę silnika, to powinien być wykonany wyłącznie przez wykwalifikowanego profesjonalistę. Ważne jest, aby samochód nadal poprawnie pracował ze względu na sprawność techniczną i bezpieczeństwo.

Które samochody można mapować?

Nie wszystkie marki i modele nadają się do mapowania silnika.

Przykładowo, w przypadku starszych samochodów (wyprodukowanych przed rokiem dwutysięcznym) proces ten wymaga większej interwencji. Niektóre samochody w ogóle są już za stare i nie można w nich wykonać mapowania.

Kluczowym czynnikiem jest też rodzaj paliwa oraz czy motor jest turbodoładowany. Mapowanie bardzo dobrze sprawdza się w przypadku silników turbo diesel, ale już pojazdy benzynowe bez turbo wiele na tym nie skorzystają.

Czy w Wielkiej Brytanii mapowanie jest zabronione?

Nie, brytyjskie prawo z reguły nie zabrania tego typu modyfikacji, pod warunkiem, że dokonane zmiany nie powodują przekraczania dozwolonych limitów, np. w zakresie emisji spalin.

Aby postępować zgodnie z prawem, niezwykle istotne jest aby powiadomić swoją firmę ubezpieczeniową o przeprowadzonych zmianach, w celu zachowania ważności polisy. Przemapowane auto uznawane jest za „samochód specjalistyczny”, w związku z czym będzie wymagało ubezpieczenia specjalnie dopasowanego do specjalistycznych silników.

Jakie są korzyści mapowania samochodu?

Zwiększenie mocy (i związane z nim przyspieszenie) to zwykle główny powód, dla którego właściciele samochodów decydują się na ich mapowanie.

Natomiast chip tuning to nie tylko większa prędkość, ale także:

• Niższe zużycie paliwa. O ile nie będziemy zbyt mocno zwiększać obrotów silnika, mapowanie może zmniejszyć zużycie paliwa umożliwiając przejazd większej liczby mil na każdy litr benzyny.
• Lepsza dynamika jazdy. Zwiększona moc i reakcja silnika mogą poprawić ogólną dynamikę jazdy, dzięki wyprzedzeniu zapłonu i jego sterowaniu.

Mapowanie silnika ma także wiele innych praktycznych korzyści. Proces ten jest odwracalny dla większości nowoczesnych samochodów – wystarczy przeinstalować ustawienia fabryczne na mikrochipie.

A ponieważ mapowanie samochodu nie stanowi fizycznego ulepszenia (jak w przypadku nowych opon czy nowego silnika), to jest to dosyć niedrogi sposób na usprawnienie osiągów naszego auta.

Jakie są wady mapowania samochodu?

Podobnie jak w przypadku wielu innych rzeczy, oprócz potencjalnych zalet, chip tuning ma też swoje wady. Są to między innymi:

• Wyższe składki za ubezpieczenie. Samochód z chip tuningiem jest uznawany za pojazd specjalistyczny, w związku z czym będzie wymagał specjalistycznego ubezpieczenia, za które jego właściciel zapłaci więcej niż za zwykłą polisę. Ponieważ tuż po dokonaniu tej modyfikacji musimy jak najszybciej zgłosić ją naszemu ubezpieczycielowi, to może okazać się, że będziemy musieli pokryć opłatę za zmianę polisy.
• Unieważnienie gwarancji. Decydując się na mapowanie auta, warto upewnić się, gdzie (i czy) możemy je wykonać nie powodując unieważnienia gwarancji pojazdu. Jeśli warunki gwarancji pozwalają na chip tuning, to pamiętajmy, aby wykonał je producent albo autoryzowany salon, zgodnie z dokumentacją naszego auta.
• Więcej usterek. Zwiększona moc silnika uzyskana dzięki mapowaniu może stanowić zbyt duże obciążenie dla samego silnika, ale także dla hamulców, sprzęgła, zawieszenia i opon. W dłuższej perspektywie będziemy na pewno musieli liczyć się z większymi wydatkami na naprawy pojazdu. Może też się okazać, że w wyniku chip tuningu nasz samochód coraz częściej się psuje.
• Większe zużycie paliwa. Wspomnieliśmy wcześniej, że mapowanie silnika pozwala na oszczędzanie paliwa. Tak się stanie, o ile będziemy mogli zwiększyć liczbę przejechanych mil na każdy litr paliwa. Wszystko jednak zależy od naszego sposobu jazdy. Jeśli będziemy wciskać pedał gazu, aby korzystać ze zwiększonej mocy samochodu, to może okazać się, że w rzeczywistości nasz pojazd zużywa więcej paliwa zamiast go oszczędzać.
• Droższe paliwo. Chip tuning może spowodować zapotrzebowanie na benzynę o wyższej liczbie oktanowej, a ta oczywiście jest droższa.
• Bezpieczeństwo. Ustawienia fabryczne każdego silnika zostały specjalnie określone i przetestowane w różnych warunkach. Dlatego zmieniając te ustawienia podczas chip tuningu, ryzykujemy, że nasz samochód nie zachowa się, tak jak należy np. w ekstremalnych warunkach.

Ile w Wielkiej Brytanii kosztuje mapowanie samochodu?

Mapowanie silnika przeprowadzane jest zwykle w trzech etapach –każdy z nich ma inną cenę i możliwości zwiększania osiągów.

1 Etap mapowania

Na tym poziomie ustawienia ECU są delikatnie zmieniane, aby uzyskać nieznaczną poprawę osiągów. Koszt tego zabiegu to około kilkaset funtów.

2 Etap mapowania

Etap ten polega na modyfikacji wydechu i wlotu zgodnie ze zmianami jednostki ECU wykonanymi w pierwszym etapie. Dokładne zmiany będą zależały od rodzaju paliwa, a ich cena mieści się w przedziale 500 – 1000 funtów.

3 Etap mapowania

Największe zmiany zachodzą na 3. etapie procesu mapowania. Polegają one na dodaniu kilku elementów, takich jak drążki, tłoki, pompy paliwa i turbosprężarki. Tak znaczące modyfikacje mogą zasadniczo zwiększyć moc silnika, przyspieszyć reakcję przepustnicy i momentu obrotowego, aczkolwiek ten etap mapowania jest dosyć kosztowny i może wynieść ponad 1000 funtów.

Mapowanie samochodu – podsumowanie

Chip tuning pozwala osiągnąć znaczącą poprawę osiągów pojazdu. Jednak decyzję o wykonaniu tej modyfikacji należy potraktować poważnie.
Mapowanie silnika może fundamentalnie zmienić pracę samochodu i wpłynąć na zużycie paliwa oraz bezpieczeństwo pojazdu. Kolejną konsekwencją tej modyfikacji to unieważnienie gwarancji pojazdu, w związku z czym trzeba będzie wykupić specjalistyczne ubezpieczenie, które będzie droższe niż zwykła polisa ubezpieczenia samochodu.

Dlatego zanim zdecydujemy się na mapowanie silnika, powinniśmy najpierw zasięgnąć informacji na ten temat. Warto porozmawiać z producentem lub wykwalifikowanym mechanikiem, a także zgłosić firmie ubezpieczeniowej wszelkie zmiany, których dokonaliśmy w naszym samochodzie. Dzięki temu, nasz pojazd nadal będzie bezpieczny, a my nie złamiemy przepisów.

Porozmawiaj z nami o specjalistycznym ubezpieczeniu komunikacyjnym oraz o ubezpieczeniu pojazdów zmodyfikowanych i niestandardowych, aby dowiedzieć się więcej.