W mediach znowu zrobiło się głośno o tym, czy kierowcy powyżej 70. roku życia muszą przejść badanie wzroku, aby móc zachować prawo jazdy. Powstała na nowo dyskusja, która podzieliła społeczeństwo – kto powoduje mniej wypadków: młodsi czy starsi kierowcy?
Ubezpieczyciele są zgodni: i jedni i drudzy należą do grupy wysokiego ryzyka. Dlatego składki ubezpieczeniowe są znacznie wyższe dla 17-latków, jak i dla kierowców po 70-tce. A prawdziwy powód? Nie chodzi tylko o wiek. Wyjaśnijmy.
Młodość, a doświadczenie
Co mówią statystyki: ponad 150 000 mężczyzn-kierowców w wieku 17–25 lat ma już na koncie punkty karne. Najwięcej zgromadzili 25-latki, ale warto pamiętać, że punkty są ważne przez cztery lata, więc część wykroczeń miała miejsce wcześniej.
Młodzi mężczyźni wyraźnie przodują jako niebezpieczni kierowcy. Wśród trzydziestolatków punkty karne ma na swoim koncie 11,4 proc. mężczyzn, a tylko 5,6 proc. kobiet. To o ponad połowę mniej. Jednocześnie kobiety znacznie później gromadzą punkty karne, największy odsetek – 6 proc. – to 45-latki.
Z kolej starsi kierowcy są zwykle ostrożniejsi. Według danych towarzystw ubezpieczeniowych, rzadziej zdarza im się przekraczać prędkość lub korzystać z telefonów komórkowych podczas jazdy. Dlatego kierowcy w wieku powyżej 60 lat płacą niższe składki.
Natomiast gdy osiągną 70. rok życia, to muszą odnowić swoje prawo jazdy, a później ponownie odnawiać je co trzy lata. W rezultacie zarejestrowanych kierowców jest mniej, co z kolei powoduje odchylenie liczby kierowców z punktami na koncie. Mniej kierowców = wyższy odsetek, nawet jeśli rzeczywista liczba wykroczeń jest niska.

Kto jest celem?
W ostatnich miesiącach zarówno młodsze jak i starsze pokolenie może czuć się celem proponowanych zmian przepisów. W ubiegłym roku AA zasugerowało wprowadzenie kontrowersyjnej zasady: kierowcy poniżej 21 lat nie mogą przewozić pasażerów w podobnym wieku, w ciągu sześciu miesięcy od zdania egzaminu na prawo jazdy. Według organizacji Brake.org działającej na rzecz bezpieczeństwa na drogach, nacisk ze strony rówieśników, dekoncentracja i brak zapiętych pasów stwarzają poważne ryzyko dla nowych kierowców.
Jednocześnie Wielka Brytania jest jednym z zaledwie trzech krajów europejskich, gdzie kierowcy sami muszą zgłaszać wady wzroku. W związku z tym, jeśli nie poinformujesz DVLA, że masz problemy z widzeniem, to nikt tego nie sprawdzi. W przypadku starszych kierowców, to potencjalne zagrożenie. Skoro i tak muszą odnawiać prawo jazdy co trzy lata po ukończeniu 70. roku życia, to badanie wzroku mogłoby być częścią tego procesu.
Jakie są czynniki ryzyka?
Mówiąc o ryzyku spowodowania wypadku, wiek nie jest tylko liczbą, ale wyznacznikiem schematu. Zarówno młodsi, jak i starsi kierowcy mierzą się z specyficznymi wyzwaniami na drodze. Świadomość tych wyzwań może pomóc w wyjaśnieniu, dlaczego ubezpieczyciele często traktują te grupy wiekowe jako kierowców wysokiego ryzyka.
Młodzi kierowcy, zwłaszcza mężczyźni w wieku 17–25, statystycznie częściej gromadzą punkty karne i szybciej jeżdżą. Oto, dlaczego:
- Nadmierna prędkość: Dreszcz emocji na drodze i brak doświadczenia mogą często prowadzić do przekraczania dozwolonej prędkości. To jedno z najczęstszych wykroczeń wśród nowych kierowców.
- Presja rówieśników: Jazda ze znajomymi rówieśnikami to przepis na brak koncentracji na drodze. Badania pokazują, że młodzi kierowcy częściej podejmują ryzyko, gdy przewożą pasażerów w podobnym do siebie wieku.
- Korzystanie z telefonu komórkowego: Pomimo zakazów prawnych, młodzi kierowcy często popełniają wykroczenia związane z używaniem telefonów komórkowych za kierownicą, głównie wysyłając smsy i korzystając z portali społecznościowych.
- Brawura: Świeżo upieczeni kierowcy czują się nieustraszeni, ale zbyt duża pewność siebie i brak doświadczenia mogą prowadzić do błędnych decyzji i większego ryzyka wypadku.
Starsi kierowcy mają z kolei dekady doświadczenia, ale zmiany związane z wiekiem mogą niepostrzeżenie zagrozić bezpieczeństwu:
- Pogorszenie wzroku: W Wielkiej Brytanii kierowcy sami zgłaszają wady wzroku, co oznacza, że wiele starszych osób może prowadzić samochód mając problemy ze wzrokiem, których nikt oficjalnie nie zbadał.
- Wolniejszy czas reakcji: Wiek naturalnie wpływa na nasz refleks. Przy większej prędkości lub w nieoczekiwanych sytuacjach, starsi kierowcy mogą mieć trudności z odpowiednio szybkim reagowaniem.
- Pamięć i funkcje poznawcze: Choć nie jest to powszechny problem, to niektóre starsze osoby mogą doświadczyć łagodnego pogorszenia funkcji poznawczych, co może wpłynąć na ich umiejętność nawigacji, koncentrację oraz podejmowanie decyzji.
A więc, którzy kierowcy jeżdżą najbezpieczniej?
Odpowiedź na to pytanie nie jest prosta. Młodsi kierowcy otrzymują więcej punktów karnych, zwłaszcza mężczyźni. Starsi zaś mogą mieć problemy ze wzrokiem i zwolniony czas reakcji, ale są z reguły ostrożniejsi i bardziej doświadczeni.
Jednak niezależnie od tego, czy jesteś świeżo upieczonym kierowcą, czy też odnawiasz prawo jazdy po 70-tce, jesteśmy po to, aby Ci doradzić. Od telematyki, do dopasowanych polis ubezpieczeniowych – współpracujemy z ubezpieczycielami, aby pomóc Ci znaleźć odpowiednią ochronę ubezpieczeniową pasującą do Twojego profilu kierowcy.
Zastanawiasz się, jak Twój wiek wpływa na składkę ubezpieczeniową? Wyszukaj Pol-Plan Ubezpieczenia, aby porozmawiać z jednym z naszych zespołów.
Źródła: DVLA, Apteco, BBC News