Praca w UK. Wyjazd do Anglii do pracy po Brexicie

Wielka Brytania przez wiele lat była jednym z najczęściej wybieranych kierunków emigracji wśród Polaków — do głównych przyczyn tej popularności należały większe możliwości rozwoju kariery niż te dostępne w kraju, atrakcyjne zarobki, ale też sama łatwość wyjazdu na Wyspy w ramach imigracji wewnątrz UE. Niestety sytuacja ta uległa zmianie wraz z oficjalnym wyjściem Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej — Brexit formalnie nastąpił 1 stycznia 2021 roku i od tego dnia przestały obowiązywać wcześniejsze zasady regulujące kwestie imigracyjne i pracy obcokrajowców na Wyspach. O czym powinny wiedzieć więc osoby, które rozważają wyjazd do pracy w UK w 2022 roku? Dla kogo praca w Anglii jest nadal dostępna i jak znaleźć zatrudnienie?

Wyjazd i rozpoczęcie życia w innym kraju to krok, do którego należy dobrze się przygotować. Nie jest to decyzja, którą powinno się podejmować pod wpływem chwili. Znajomość wymogów formalnych, dopełnienie spraw urzędowych i zdobycie niezbędnych pozwoleń — wszystko to wymaga czasu oraz wiedzy. Planowanie wyjazdu najlepiej zacząć więc od zdobycia przynajmniej podstawowych informacji.

Wyjazd do UK po Brexicie – na jakich zasadach?

Brexit zakończył okres swobodnego przepływu osób pomiędzy Wielką Brytanią a państwami pozostającymi w Unii Europejskiej. Jedną z największych zmian jest powrót kontroli granicznych i konieczność okazania paszportu przy wjeździe — poza osobami posiadającymi status osoby osiedlonej lub tymczasowo osiedlonej (oraz w kilku innych prawnie określonych przypadkach) podróżujący nie mają możliwości wjazdu na Wyspy na podstawie dowodu osobistego. Należy przy tym pamiętać, że paszport, z którego korzystamy, musi być ważny przez cały czas naszego pobytu.

W przypadku krótkich podróży do UK, na przykład w celach turystycznych czy odwiedzin u rodziny, nie jest wymagane uzyskanie wizy — będzie ona jednak potrzebna, jeżeli planujemy dłuży pobyt lub pracę na Wyspach.

Praca w Anglii po Brexicie – jakie warunki należy spełnić?

Osoby osiedlone

Settled status, czyli status osoby osiedlonej, mogą uzyskać osoby, które są w stanie wykazać, że przebywały na terenie UK przez 5 kolejnych lat i spełniają inne wymogi formalne. W przypadku pobytu krótszego niż 5 lat możliwe jest uzyskanie pre-settled status (status osoby tymczasowo osiedlonej), który uprawnia do pozostania na Wyspach przez kolejne 5 lat, po których możliwe będzie uzyskanie prawa do stałego pobytu.

Posiadanie statusu settled oraz pre-settled daje prawo do:

• pracy na terenie UK,
• korzystania z usług NHS,
• podejmowania nauki i studiów w UK,
• pobierania zasiłków i innych świadczeń socjalnych po spełnieniu warunków,
• podróżowania z i do UK.

Wyjazd do Anglii do pracy po Brexicie

Chętnych do wyjazdu do UK w celach zarobkowych po Brexicie czekają dwie zmiany. Po pierwsze, wprowadzono konieczność uzyskania wizy pracowniczej — istnieją różne rodzaje wiz, o które można się starać w zależności od formy oraz okresu zatrudnienia. Drugą zmianą jest wprowadzenie punktowego systemu imigracyjnego — system ten służy do oceny kwalifikacji i kompetencji danej osoby. Uzyskanie wystarczającej liczby punktów jest warunkiem niezbędnym do uzyskania wizy i prawa do podjęcia pracy.

Na czym polega punktowy system imigracyjny w UK?

Wprowadzenie punktowego systemu imigracyjnego ma na celu sprawienie, że na brytyjskim rynku pracy pojawią się najbardziej poszukiwani specjaliści — całość polega na ocenianiu kandydatów ubiegających się o wizy pracownicze na podstawie posiadanych kwalifikacji, nie państwa pochodzenia.

Nowe zasady imigracyjne nie przewidują preferencyjnego traktowania dla obywateli państw UE.

By ubiegać się o prawo do pracy w Wielkiej Brytanii, niezbędne jest uzyskanie nie mniej niż 70 punktów. Punktowane w ramach tego systemu kryteria możemy podzielić na obowiązkowe, które pozwalają na uzyskanie 50 punktów:

• oferta pracy od zatwierdzonego sponsora (20 punktów),
• praca na odpowiednim poziomie umiejętności (20 punktów),
• znajomość języka na wymaganym poziomie (10 punktów),
  

oraz kryteria dotyczące: przewidywanych zarobków, poziomu wykształcenia i zapotrzebowania na pracowników w danych sektorze gospodarki.

Wizy pracownicze do UK po Brexicie

W zależności od uzyskanej wizy obcokrajowcy mogą uzyskać długoterminowe lub krótkoterminowe prawo do pobytu i pracy na terenie Wielkiej Brytanii. Rodzaj wizy, o jaką można wnioskować, zależny jest też od wykształcenia, możliwości podjęcia pracy oraz formy planowanego zatrudnienia lub działalności. Poniżej przedstawiamy przykłady możliwych do uzyskania pozwoleń wraz z ich krótką charakterystyką:

Długoterminowe wizy pracownicze w UK

• Skilled Worker visa (wiza dla pracowników wykwalifikowanych)
  

By zakwalifikować się do otrzymania wizy dla pracowników wykwalifikowanych w UK, należy:

• posiadać potwierdzoną ofertę pracy w UK od pracodawcy zaaprobowanego przez Home Office,
• posiadać tzw. certyfikat potwierdzający posiadanie sponsora, czyli zatwierdzonego pracodawcy, w którym wskazane będzie stanowisko, które zostanie objęte przez daną osobę po rozpoczęciu pracy,
• wykonywać zawód, który kwalifikuje się do uzyskania wizy,
• zarabiać minimalne wynagrodzenie dla danego typu pracy,
• być w stanie posługiwać się językiem angielskim przynajmniej na poziomie B1 (w tym celu konieczne może być np. okazanie stosownego certyfikatu potwierdzającego znajomość języka).
  

Wykwalifikowani pracownicy na podstawie wizy mogą uzyskać prawo do pozostania i pracy na Wyspach przez okres do 5 lat — po tym czasie konieczne będzie przedłużenie prawa pobytu pod warunkiem dalszego spełniania wymagań.

O przyznanie wizy dla pracowników wykwalifikowanych w UK należy ubiegać się online, a sam wniosek złożyć można do 3 miesięcy przed planowanym rozpoczęciem pracy. Poprawne aplikowanie o wizę wymaga potwierdzenia tożsamości oraz uiszczenia wymaganej opłaty. Czas wydania decyzji wynosi:

• 3 tygodnie dla osób przebywających poza UK,
• 8 tygodni dla osób przebywających w UK.
  

Health and Care Worker visa (wiza dla pracowników służby zdrowia i opieki)

Wiza dla pracowników medycznych pozwala wykwalifikowanym specjalistom na przyjazd i znalezienie zatrudnienia w Wielkiej Brytanii w ramach NHS, dostawcy usług NHS oraz podmiotów świadczących usługi opieki dla osób dorosłych.

Do uzyskania Health and Care Worker visa kwalifikują się osoby, które:

• posiadają stosowne kwalifikacje zawodowe, by pracować jako lekarz, pielęgniarka, pracownik służby zdrowia lub opieki,
• pracują w jednym z kwalifikujących się do wizy zawodów opieki medycznej lub społecznej,
• pracują dla pracodawcy zaaprobowanego przez Home Office,
• posiadają certyfikat o sponsorowaniu potwierdzający zaoferowane stanowisko pracy, zarabiają minimalne wynagrodzenie dla danego zawodu,
• są w stanie potwierdzić umiejętność posługiwania się językiem angielskim przynajmniej na poziomie B1.
  

Wiza może być jednorazowo przyznana maksymalnie na 5 lat. Proces aplikacji przebiega online i wymaga potwierdzenia danych osobowych oraz uregulowania opłaty. Wniosek można złożyć do 3 miesięcy przed rozpoczęciem pracy, a decyzja z reguły wydawana jest w ciągu 3 tygodni.

Krótkoterminowe wizy pracownicze w UK

Istnieją różne rodzaje wiz krótkoterminowych — każda z nich kierowana jest do osób wykonujących określoną pracę w konkretnym okresie czasu. Jest to na przykład:

• Wiza dla pracowników sezonowych: Wizę uzyskać mogą osoby przyjeżdżające do Wielkiej Brytanii, by pracować w branży ogrodniczej — na przykład zbierając owoce, warzywa lub kwiaty. Pozwolenie jest ważne do 6 miesięcy. Wymagane jest posiadanie certyfikatu o sponsorowaniu przez pracodawcę.
• Wiza dla pracowników organizacji charytatywnych: O wizę wnioskować mogą osoby, które chcą wykonywać bezpłatną pracę na rzecz organizacji charytatywnej na terenie UK. Umożliwia pobyt do 12 miesięcy. Wymagane jest posiadanie certyfikatu o sponsorowaniu przez pracodawcę.
• Wiza dla pracowników religijnych: Przyznawana osobom, które chcą wykonywać pracę o charakterze religijnych w ramach zakonu oraz w roli innej niż duszpasterska. Umożliwia pobyt do 24 miesięcy. Wymaga posiadania certyfikatu o sponsorowaniu przez pracodawcę.
  

Wiza dla absolwentów: Pozwala na pobyt na terenie Wielkiej Brytanii przez okres do dwóch lat po zakończeniu nauki na studiach wyższych w UK. Konieczne jest przebywanie w UK w momencie składania wniosku.

Jak złożyć wniosek o wizę pracowniczą do UK?

Wniosek o przyznanie wizy pracowniczej do UK złożyć można drogą internetową. W czasie aplikowania konieczne jest podanie również wymaganych danych biometrycznych. Dla obywateli państw należących do Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Szwajcarii niezbędne jest dostarczenie zdjęcia:

• dla większości wiz możliwe będzie wykorzystanie aplikacji mobilnej w celu wykonania zdjęcia twarzy,
• niektóre wizy mogą wymagać wizyty w zagranicznym centrum składania wniosków wizowych w celu zrobienia odpowiedniego zdjęcia.
  

Do wniosku koniecznie jest dołączenie informacji i dokumentów potwierdzających spełnienie wymogów obowiązujących dla konkretnego rodzaju wizy — może być to np. certyfikat o sponsorowaniu przez pracodawcę, certyfikat językowy, dyplom ukończenia uczelni.

Poprawne aplikowanie o wizę pracowniczą wymaga potwierdzenia tożsamości wnioskującego oraz uiszczenia opłaty. Przed złożeniem wniosku sprawdź jakiej wizy potrzebujesz oraz jak wygląda odpowiedni dla niej proces ubiegania się o pozwolenie na przyjazd i pracę w UK.

Praca w UK po Brexicie – jak znaleźć?

Znalezienie pracy w UK po Brexicie stało się zadaniem zdecydowanie bardziej skomplikowanym niż jeszcze kilka lat temu. Sytuację osób zainteresowanych wyjazdem utrudnia konieczność znalezienia pracy jeszcze przed dotarciem na miejsce — przy aplikowaniu o wizę pracowniczą z reguły wymagane jest okazanie certyfikatu o sponsorowaniu przez brytyjskiego pracodawcę. Ofert można oczywiście szukać online — podobnie jak w Polsce, również w Wielkiej Brytanii istnieje wiele stron, które umożliwiają pracodawcom umieszczanie ogłoszeń, a w poszukiwaniu możliwości pracownicy mogą korzystać również z popularnych platform jak LinkedIn. Inną opcją jest rejestracja w agencji pracy w UK — w ten sposób można liczyć na niezbędne wsparcie w załatwianiu formalności, a także zyskać poczucie bezpieczeństwa, że interesująca nas oferta jest wiarygodna i sprawdzona.

Nie wszyscy jednak czują się na siłach samodzielnie poszukiwać pracy lub współpracować z brytyjską agencją pracy m.in. z powodu bariery językowej. Do uzyskania wizy pracowniczej do UK w wielu przypadkach wystarczy znajomość języka angielskiego na poziomie B1, co często nie jest wystarczające do swobodnej komunikacji na dowolny temat -problematyczny może być szczególnie specyficzny język dokumentów urzędowych. Nie należy jednak się poddawać — mimo większych wymagań stawianych obecnie imigrantom zarobkowym, również osoby bez perfekcyjnego angielskiego są w stanie znaleźć zatrudnienie. Gdzie szukać pracy w Anglii bez języka? Na początku warto przejrzeć strony internetowe kierowane do Polonii w UK, gdzie często pojawiają się ogłoszenia zamieszczane przez polskich przedsiębiorców działających w Wielkiej Brytanii. Drugą opcją są agencje pracy w Anglii dla Polaków, gdzie można liczyć na pomoc polskojęzycznych doradców.

Ubezpieczenie w UK – kiedy i dla kogo jest dostępne?

Obywatele brytyjscy mają prawo do korzystania z darmowej opieki zdrowotnej w ramach NHS. Dostęp do tych samych usług mają też osoby posiadające status rezydenta — są to obcokrajowcy, którzy mają pozwolenie na osiedlenie się w UK bezterminowo lub w konkretnym okresie (settled lub pre-settled status). Od osób przyjeżdżających na Wyspy na podstawie wiz pracowniczych może być wymagane uregulowanie imigracyjnych dopłat zdrowotnych w czasie aplikowania o wizę, by uzyskać prawo do korzystania z NHS.

W przypadku planowania dłuższego lub nawet stałego pobytu w UK warto rozważyć również wykupienie dodatkowego ubezpieczenia zdrowotnego, które umożliwi dostęp do potrzebnego leczenia bez kolejek. Na rynku brytyjskim funkcjonuje również wiele innych typów ubezpieczeń — w zależności od swojej sytuacji życiowej i aktualnych potrzeb można na przykład zdecydować się na ubezpieczenie na życie w UK lub ubezpieczenie od utraty dochodu.