Większość osób, które pracują w Wielkiej Brytanii na pełen etat, przysługuje 28 dni płatnego urlopu wypoczynkowego rocznie. Jednak w celu skorzystania z tych dni urlopowych musimy zgłosić urlop z wyprzedzeniem, co więc jeśli urlop potrzebny jest nam w nagłej sytuacji, np. w przypadku śmierci bliskiej osoby? W takich momentach rozwiązaniem jest urlop okolicznościowy. W tym artykule przedstawimy, jakie zasady obowiązują w kwestii takiego urlopu, komu przysługuje i na jakich warunkach można wykorzystać urlop okolicznościowy na pogrzeb.
Urlop okolicznościowy w UK: podstawowe informacje
Zamiast znanego w Polsce ustawowego urlopu na żądanie, w Wielkiej Brytanii pracownikowi przysługuje właśnie możliwość skorzystania z urlopu okolicznościowego.
- Liczba dni urlopu okolicznościowego nie wlicza się do przysługującej pracownikowi puli płatnego urlopu (rocznie może to być 28 dni, jeśli pracujesz na cały etat, w przypadku pracy w niepełnym wymiarze godzin to, ile wynosi urlop wypoczynkowy, jest przeliczane proporcjonalnie do liczby pracujących dni w tygodniu).
W ramach urlopu okolicznościowego dni wolne od pracy możesz wziąć z powodu szczególnych okoliczności, tzn. w nagłej sytuacji i z ważnej przyczyny dotyczącej osoby od Ciebie zależnej (ang. dependant — może być to m.in. dziecko, partner, małżonek lub inna osoba, za której utrzymanie i opiekę odpowiadasz), np.:
- z powodu choroby,
- z powodu śmierci kogoś z rodziny,
- z powodu nagłej zmiany w ustaleniach dotyczących opieki (np. nad dzieckiem).
Ponieważ jest to urlop przysługujący w nagłych sytuacjach, nie ma obowiązku zgłaszania go z wyprzedzeniem, należy jednak poinformować pracodawcę o nieobecności najszybciej, jak to możliwe — nie jest przy tym wymagane składanie wniosku na piśmie ani dostarczanie pisemnego uzasadnienia przyczyny urlopu.
Prawo pracy w UK wyróżnia też szczególne rodzaje urlopu, jaki można wziąć w określonych sytuacjach. Jednym z nich jest parental bereavement leave, czyli urlop dla rodziców w przypadku śmierci dziecka, w wymiarze do 2 tygodni, z którego można skorzystać , jeśli:
- dziecko zmarło 6 kwietnia 2020 lub później,
- dziecko miało mniej niż 18 lat lub urodziło się martwe.
Komu przysługuje urlop okolicznościowy z powodu pogrzebu w UK?
Prawo do urlopu okolicznościowego przysługuje każdej osobie, która jest uznawana za pracownika, zarówno w przypadku pracy na pełen etat, jak i na pół etatu.
- Warto też pamiętać, że nawet osoby pracujące na podstawie kontraktów jako self-employed mogą kwalifikować się jako pracownicy. To, czy masz prawo skorzystać z urlopu okolicznościowego, zależy od rodzaju i zakresu współpracy z pracodawcą, dlatego warto sprawdzić swój status zatrudnienia.
Ile dni urlopu okolicznościowego rocznie przysługuje pracownikowi w UK?
Brytyjskie prawo nie określa ilości dni urlopu przysługującego pracownikowi w ramach urlopu okolicznościowego. To, ile może trwać taki urlo p, zależy więc od indywidualnej sytuacji — jego czas powinien być uzasadniony i pozwalać na rozwiązanie nagłej sytuacji, która jest powodem nieobecności.
Czy urlop w UK z powodu pogrzebu jest płatny?
Musisz też wiedzieć, że przepisy umożliwiają pracownikowi w Wielkiej Brytanii wzięcie urlopu okolicznościowego, ale pracodawca nie ma obowiązku traktowania go jako urlopu płatnego. W związku z tym biorąc urlop z powodu nagłych sytuacji, np. pogrzebu, najczęściej korzystasz z bezpłatnego urlopu. To, czy otrzymasz wynagrodzenie za te dni, zależy od zapisów dotyczących urlopu zawartych w Twojej umowie o pracę.
Czy pracodawca w UK może odmówić przyznania urlopu okolicznościowego z powodu pogrzebu?
Zgodnie z prawem pracodawca nie może odmówić przyznania urlopu w nagłych i uzasadnionych sytuacjach, np. w przypadku choroby lub śmierci członka rodziny. Nie może też traktować Cię niesprawiedliwie lub zwolnić z powodu wzięcia urlopu.
Czy rodzic może zabrać dziecko ze szkoły z powodu pogrzebu?
Masz dzieci w wieku objętym obowiązkiem szkolnym i chcesz, by udały się na pogrzeb członka rodziny razem z Tobą? Musisz wiedzieć, że w Wielkiej Brytanii rodzic nie może samodzielnie zwolnić dziecka z lekcji — w tym celu należy skontaktować się ze szkołą i uzyskać pozwolenie na nieobecność dziecka z powodu szczególnych okoliczności. W przypadku nieuzasadnionej nieobecności dziecka w szkole na rodziców może zostać nałożona kara finansowa — jej wysokość wzrosła i od sierpnia 2024 roku wynosi £80 (jeśli zostanie opłacona w ciągu 21 dni) lub £160 (jeśli zostanie opłacona w ciągu 28 dni).
Źródło: gov.uk, citizensadvice.org.uk