Śmierć bliskiej osoby to trudny moment, w którym często nie mamy głowy do zajmowania się sprawami finansowymi. Warto jednak wiedzieć, jak wygląda kwestia dziedziczenia długów w UK – kto za nie odpowiada i jak wygląda proces spłaty. Czy przyjmując spadek, stajemy się odpowiedzialni za spłatę zadłużenia zmarłego?
To informacje ważne nie tylko dla spadkobierców, ale też dla osób, które posiadają liczne zobowiązania finansowe i chcą zabezpieczyć bliskich na wypadek swojej śmierci. W tym artykule przyjrzymy się temu, co na temat długów ma do powiedzenia brytyjskie prawo spadkowe.
- Poniższy tekst ma charakter informacyjny. W celu uzyskania porad finansowych oraz prawnych zachęcamy do skontaktowania się z prawnikiem lub doradcą ds. finansów.
Spadek w UK a długi: Co warto wiedzieć?
Czy w Wielkiej Brytanii dziedziczy się długi zmarłego?
Zgodnie z brytyjskim prawem, jeśli osoba zmarła miała długi, obciążają one pozostawioną masę spadkową, nie spadkobierców. Oznacza to, że bliscy (np. małżonek lub partner życiowy) nie dziedziczą zadłużenia wraz z nabyciem spadku. Nie ma też ryzyka przejęcia długu przez dziecko w przypadku dziedziczenia po ojcu lub matce.
Pozostawione przez spadkodawcę długi zostaną spłacone ze środków wchodzących w skład masy spadkowej przez wykonawcę testamentu (lub administratora) zgodnie z kolejnością ważności:
- Długi zabezpieczone (np. kredyt zabezpieczony nieruchomością);
- Długi priorytetowe (np. należności podatkowe z tytułu Income Tax lub Council Tax);
- Długi niezabezpieczone (np. pożyczki osobiste, rachunki).
Jeśli kwota zadłużenia przekracza wartość składników majątku, długi pozostałe po wyczerpaniu dostępnych środków zostaną umorzone. Warto mieć jednak na uwadze dwa wyjątki od tej zasady: zobowiązania wspólne oraz te, do których spłaty zobowiązał się gwarant – w ich przypadku obowiązek dalszej spłaty ulega przeniesieniu.
Podsumowując: Zadłużenie zmarłego nie podlega dziedziczeniu w Wielkiej Brytanii. Kwestia długów może jednak istotnie wpłynąć na postępowanie spadkowe, ponieważ ich spłata ma pierwszeństwo wobec podziału majątku pomiędzy spadkobierców. Oznacza to, że w przypadku niewypłacalności majątku, mimo prawa do spadku nie otrzymają środków z masy spadkowej.
Kto jest odpowiedzialny za spłatę długów zmarłego w Wielkiej Brytanii?
Jeśli zmarły pozostawił testament i wyznaczył jego wykonawcę, osoba ta jest odpowiedzialna za aktywa należące do masy spadkowej od chwili śmierci spadkodawcy do momentu ich rozdysponowania pomiędzy beneficjentów. Do zadań wykonawcy należy m.in.:
- zidentyfikowanie i zebranie wszystkich składników majątku,
- przekazanie informacji o wartości majątku i należności podatkowych do HMRC (HM Revenue & Customs),
- opłacenie podatków,
- uregulowanie długów zmarłego ze środków masy spadkowej,
- podział i przekazanie majątku zmarłego beneficjentom (zgodnie z testamentem, a w przypadku jego braku zgodnie z zasadami dziedziczenia ustawowego według prawa brytyjskiego).
W przypadku braku testamentu w Wielkiej Brytanii za podział majątku odpowiada administrator – najczęściej zostaje nim najbliższy krewny.
- Ważne! Aby zgodnie z prawem rozporządzać majątkiem spadkodawcy, wykonawca testamentu musi najpierw uzyskać grant of probate (w Irlandii Północnej, Anglii i Walii) lub confirmation (w Szkocji). W przypadku administratora dokument ten nazywany jest również grant of letters of administration.
Jak sprawdzić długi po zmarłej osobie w UK?
Wykonawca testamentu jest odpowiedzialny za spłacenie długów zmarłego w ramach zarządzania masą spadkową, dlatego w pierwszej kolejności musi zidentyfikować wszystkie pozostawione przez daną osobę zobowiązania. W tym celu może:
- sprawdzić dokumenty, np. zawarte umowy czy wyciągi bankowe,
- uzyskać credit report zmarłej osoby,
- opublikować ogłoszenie informujące o śmierci w The Gazette i lokalnej gazecie (odpowiedniej dla miejsca zamieszkania spadkodawcy) – to sposób na znalezienie wierzycieli w przypadku braku dokumentów dotyczących długu.
Kto spłaca kredyt po śmierci kredytobiorcy w UK?
Jeśli chodzi o to, co dzieje się z kredytem po śmierci kredytobiorcy, największe znaczenie ma to, czy jest to zobowiązanie zaciągnięte samodzielnie. Jeśli umowa kredytu została zawarta wyłącznie przez zmarłą osobę, zadłużenie zostanie spłacone z pozostawionego majątku lub umorzone w przypadku, gdy suma długów przekracza wartość masy spadkowej. Sytuacja wygląda inaczej, jeśli jest to:
- Wspólny kredyt: Zobowiązania finansowe zaciągnięte wspólnie przez dwie lub więcej osób nie zostają umorzone w przypadku śmierci jednej z nich. Pozostali kredytobiorcy są zobowiązani do dalszej spłaty.
- Kredyt z gwarantem: Obowiązek spłaty kredytu przechodzi na gwaranta.
Ubezpieczenie na życie w UK
Wykupienie life insurance pozwala zabezpieczyć finansowo bliskich na wypadek swojej śmierci. To rozwiązanie, na które często decydują się m.in. osoby będące głównymi żywicielami rodziny lub mające liczne zobowiązania finansowe. Odpowiednio dobrana polisa ubezpieczeniowa może na przykład zapewnić środki na spłatę kredytu hipotecznego. Nie zostawiaj bliskich z długami!
Porozmawiaj o polisie na życie z doradcą ds. ubezpieczeń i poznaj dostępne opcje!
Źródła: Gov.uk, Moneyhelper, Citizens Advice