W Wielkiej Brytanii osoby, które nie mogą pozwolić sobie na wynajem mieszkania w cenie rynkowej, np. z powodu niskich zarobków, mogą wnioskować o przyznanie council housing. To tanie mieszkania socjalne wynajmowane przez lokalny samorząd czy spółdzielnie mieszkaniowe w ramach wsparcia dla osób i rodzin w potrzebie.
Rosnące koszty utrzymania w UK sprawiają, że pojawia się coraz więcej zainteresowanych tym rozwiązaniem, co niestety wydłuża listy oczekujących. Z tego powodu poza pytaniami o to, jak i kto może się ubiegać o mieszkanie komunalne w Anglii, częste są również te dotyczące czasu oczekiwania oraz możliwości przyspieszenia całego procesu. Odpowiemy na nie poniżej.
Jak dostać mieszkanie socjalne w Anglii?
Wniosek o przyznanie mieszkania komunalnego
Szczegóły tego, jak dostać mieszkanie socjalne będą różnić się w zależności od miejsca zamieszkania, ponieważ dokładne zasady i wymagania ustalane są przez lokalny samorząd.
- Przed złożeniem wniosku warto dokładnie sprawdzić jakie warunki należy spełnić. W tym celu wystarczy wejść na stronę internetową właściwego local council. Tam znajdziemy nie tylko obowiązujące zasady, ale też wykaz niezbędnych dokumentów, np. dokument ze zdjęciem, paski wypłat, wyciągi bankowe, akty urodzenia.
Ponieważ council housing ma na celu przede wszystkim wspieranie osób, których nie stać na mieszkanie bez pomocy, najczęściej konieczne jest przedstawienie dokumentów potwierdzających niskie dochody lub brak oszczędności. Innym częstym wymogiem jest posiadanie tzw. local connection, czyli powiązania z danym miejscem — może oznaczać to, że wnioskujący mieszkał na danym obszarze przez wymagany czas (np. w ciągu ostatniego roku lub nawet 5 lat w zależności od lokalnych zasad), pracował lub ma tam rodzinę.
Obecnie w większości przypadków można złożyć wniosek online. Wypełniając go, należy zadbać o podanie wszystkich wymaganych informacji dotyczących swojej aktualnej sytuacji i dołączenie niezbędnych dokumentów. To m.in.:
● potwierdzenie tożsamości (dokument ze zdjęciem, np. prawo jazdy, paszport) i adresu (rachunek za media lub wyciąg bankowy)
● wykazanie dochodu (zarówno zarobki, jak i pobierane zasiłki) i oszczędności,
● w przypadku chorób przewlekłych lub niepełnosprawności — dokumenty potwierdzające stan zdrowia lub prawo do zasiłku,
● historia zatrudnienia i miejsc zamieszkania w ostatnich latach,
● w przypadku obcokrajowców dokumenty potwierdzające prawo pobytu w UK,
● akty urodzenia dzieci.
Lista oczekujących
Trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że pozytywne rozpatrzenie wniosku nie oznacza jeszcze otrzymania mieszkania socjalnego, a jedynie dopisanie do listy oczekujących. W zależności od liczby chętnych i dostępności lokali czas oczekiwania może trwać kilka miesięcy, 5 lat, a nawet dłużej.
Kolejną istotną kwestią jest to, że szybkie zgłoszenie nie gwarantuje lepszego miejsca na liście oczekujących — każdy wniosek oceniany jest pod kątem potrzeb wnioskującego. Local council ustala, jakie sytuacje traktowane są priorytetowo — na tej podstawie w pierwszej kolejności lokal może otrzymać np. osoba w kryzysie bezdomności lub ktoś, kto przeprowadza się z powodu niepełnosprawności/choroby.
Kto może ubiegać się o mieszkanie socjalne w UK?
Wniosek o przyznanie mieszkania komunalnego złożyć może osoba, która ma 18 lub więcej lat (w niektórych przypadkach 16 lub więcej) i spełnia zasady określone przez dany local council. Konieczne jest też wykazanie, że Wielka Brytania jest stałym miejscem zamieszkania wnioskującego — dotyczy to również osób posiadających brytyjskie obywatelstwo, które przeprowadziły się do UK w ciągu ostatnich dwóch lat przed wnioskowaniem o mieszkanie socjalne.
Czy trzeba mieć obywatelstwo brytyjskie, by dostać mieszkanie komunalne w UK?
Dla Polaków mieszkających w Wielkiej Brytanii istotne jest również to, czy do uzyskania mieszkania komunalnego w Anglii niezbędne jest posiadanie brytyjskiego obywatelstwa. Tutaj mamy dobrą wiadomość — nie ma takiego wymogu. Niezbędny jest jednak status imigracyjny uprawniający do tego, by ubiegać się o council house, czyli status settled w ramach EU Settlement Scheme lub prawo stałego pobytu na terenie UK.
Ile czeka się na mieszkanie socjalne w UK?
Niestety zapotrzebowanie na mieszkania komunalne znacznie przewyższa ich dostępność, co sprawia, że nawet osoby, które ze względu na swoją sytuację życiową mogą liczyć na przyznanie lokalu w pierwszej kolejności, często muszą pogodzić się z dość długim czekaniem.
Podobnie jak zasady określające to, jak dostać mieszkanie socjalne również długość całego procesu od złożeniu wniosku do uzyskania oferty może znacznie różnić się w zależności od miejsca zamieszkania. Tam, gdzie listy oczekujących są szczególnie długie, chętni muszą czekać po 5 lat lub nawet dłużej, z kolei w regionach, gdzie takie lokale cieszą się mniejszym zainteresowaniem, może trwać to znacznie krócej.
Jak szybko dostać mieszkanie socjalne w UK?
Nie ma sposobu na ominięcie kolejki, ale istnieją metody, które dają możliwość skrócenia czasu oczekiwania lub przynajmniej zwiększają szansę na szybsze otrzymanie mieszkania.
- Zadbaj o to, by poprawnie złożyć wniosek. Im szybciej złożysz wniosek i dostarczysz wszystkie potrzebne dokumenty, tym szybciej zostanie on rozpatrzony i znajdziesz się na liście oczekujących. Niewłaściwie wypełniony wniosek może też zostać odrzucony. Jeśli konieczne będzie poprawienie wniosku lub złożenie go od nowa, cały proces znacznie się wydłuży.
- Dokładnie przedstaw swoją sytuację. Każdy wniosek o mieszkanie komunalne oceniany jest pod kątem realnych potrzeb mieszkaniowych — na tej podstawie określany jest jego priorytet. Zadbanie o podanie wszystkich istotnych informacji o swojej sytuacji (np. stan zdrowia, zagrożenie bezdomnością, przeludnienie lub zły stan aktualnego miejsca zamieszkania) może więc pomóc zyskać wyższe miejsce na liście.
- Na bieżąco aktualizuj podane informacje. W przypadku jakichkolwiek zmian istotnych dla złożonego wniosku (np. ciąża, zmiana stanu zdrowia, utrata lub nowe źródło dochodu itd.) należy niezwłocznie poinformować o tym fakcie local council. Po pierwsze dlatego, że takie zmiany mogą wpłynąć na miejsce na liście. Po drugie i jeszcze ważniejsze — w przypadku braku zgłoszenia może zostać to uznane za oszustwo i skończyć się odebraniem przyznanego lokalu.
- Złóż wniosek w innym miejscu. Każda osoba może znajdować się jednocześnie na więcej niż jednej liście. Jeśli jest to więc możliwe, warto złożyć wniosek o mieszkanie socjalne w kilku miejscach. Dzięki temu można znacznie zwiększyć swoje szanse — szczególnie jeśli w pobliżu są miejscowości, które mają krótsze listy oczekujących i nie wymagają posiadania local connection.
- Nie oczekuj idealnego mieszkania. Potrzeby mieszkaniowe wnioskującego są brane pod uwagę przy przydzielaniu lokali (np. liczba sypialni), warto jednak zachować pewną elastyczności i nie oczekiwać mieszkania, które w 100% spełni oczekiwania. Trzeba też pamiętać, że odrzucenie oferty może skutkować obniżeniem miejsca na liście oczekujących lub nawet tymczasowym usunięciem z niej w przypadku, gdy będzie się to powtarzać.
Ile trzeba zarabiać, żeby dostać mieszkanie socjalne w Anglii?
Górna granica rocznego dochodu, jaki można osiągać, by kwalifikować się do uzyskania mieszkania komunalnego, określana jest przez local council. Kwota ta może więc różnić się w zależności od miejsca zamieszkania, a także od rodzaju poszukiwanego mieszkania.
Źródła: gov.uk, citizensadvice.org