First Homes Scheme to rządowy program mieszkaniowy ułatwiający zakup pierwszego domu lub mieszkania. Osoby, które z niego skorzystają mogą kupić nieruchomość po cenie od 30 do 50 procent niższej niż jej wartość rynkowa.
Wszyscy wiemy, jak trudno stać się właścicielem nieruchomości po raz pierwszy. Zbyt wysoki wkład własny oraz rygorystyczne kryteria kredytodawców sprawiają, że dla wielu osób jest to niemal nieosiągalne.
Jednocześnie statystyki pokazują, iż mimo spadku liczby osób, które kupiły swój pierwszy dom lub mieszkanie o niemal 50 tys. w 2020 roku z powodu pandemii, pod koniec roku 2021 padł dotychczasowy rekord. Sprzedano wówczas aż 409 370 nieruchomości osobom, które nigdy wcześniej takiego zakupu nie dokonały. To o ponad 100 tys. więcej niż w 2020 r.
Można pokusić się o stwierdzenie, że to głównie dzięki temu, iż wiele transakcji wstrzymanych w czasie pandemii w końcu zostało zakończonych. Aczkolwiek wprowadzenie programu First Homes Scheme w czerwcu 2021 roku także miało w tym swój udział.
Czym tak naprawdę jest ten program i kto może z niego skorzystać Wszystkiego dowiesz się z naszego artykułu.
Czym jest program First Homes Scheme?
Jest to rządowy program mający na celu ułatwienie wielu osobom, w tym wykonującym zawody kluczowe, nabycie pierwszego domu lub mieszkania dzięki zniżce od 30 do 50 procent jego rynkowej wartości.
Wysokość zniżki uzależniona jest od lokalizacji nieruchomości. Ponadto, będzie ona obowiązywała bezterminowo, co oznacza, że kolejne pokolenia nabywców będą mogły z niej korzystać za każdym razem, gdy nieruchomość będzie wystawiona na sprzedaż.
Z dalszej części artykułu dowiesz się więcej o programie First Homes Scheme.
Kto może skorzystać z programu?
Program skierowany jest do osób, które ukończyły 18 lat i spełniają następujące kryteria:
- Nie są właścicielami żadnej nieruchomości – zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i za granicą. Dotyczy to również każdej osoby, z którą wspólnie kupują nieruchomość.
- Nabywana nieruchomość będzie ich głównym miejscem zamieszkania – nie może być zakupiona pod wynajem, ani jako drugi dom.
- Zarobki nie przekraczają określonego progu – roczne dochody domostwa nie mogą przekraczać 80 tys. funtów lub 90 tys. funtów, w przypadku zakupu nieruchomości w Londynie.
- Kredyt hipoteczny jest powyżej określonej kwoty – wysokość kredytu powinna wynosić przynajmniej 50 procent obniżonej wartości nieruchomości.
- Wartość nieruchomości nie może przekroczyć określonej kwoty – dom lub mieszkanie, które planujemy kupić nie może być warte więcej niż 250 tys. funtów po zniżce poza Londynem, ani więcej niż 420 tys. funtów w Londynie.
Dodatkowo władze lokalne mogą ustalić własne kryteria, a niektóre z nich mogą traktować priorytetowo osoby, które wykonują kluczowe zawody lub które już zamieszkują dany rejon. Powyższych warunków nie muszą spełniać:
- Członkowie sił zbrojnych odbywający służbę wojskową
- Weterani, którzy zakończyli służbę wojskową w ciągu ostatnich pięciu lat
- Małżonek/ka lub partner(ka) członka sił zbrojnych
- Żyjący/a małżonek/ka lub partner(ka) członka sił zbrojnych, który zmarł w pełni lub częściowo na skutek wykonywanej służby
Warto pamiętać, że program First Homes Scheme jest obecnie dostępny tylko w Anglii.
Jak działa program First Homes Scheme?
Jak już wyjaśniliśmy, w ramach tego programu osoby kupujące nieruchomość po raz pierwszy oraz wykonujący kluczowe zawody mogą otrzymać przynajmniej 30 procent zniżki na zakup nieruchomości w nowym budownictwie. Niektóre władze lokalne gwarantują zniżki sięgające nawet 40 lub 50 procent.
Przykład: Nieruchomość o wartości rynkowej wynoszącej 250 tys. funtów, po 30-procentowej zniżce, w ramach programu First Homes Scheme, będzie kosztowała 175 tys. funtów. Nabywca oszczędza wówczas 75 tys. funtów.
Każda nieruchomość zakupiona w ramach tego programu jest wyceniana przez niezależnego rzeczoznawcę, aby ustalić, czy oferowana zniżka jest oparta na jej rzeczywistej wartości rynkowej.
Dom lub mieszkanie można kupić na rynku pierwotnym od dewelopera lub wtórnym, od sprzedawcy, który nabył ją korzystając z programu First Homes Scheme.
A co, jeśli chcę sprzedać nieruchomość?
Nieruchomość nabytą w ramach programu można sprzedać w dowolnym momencie, aczkolwiek przy sprzedaży trzeba będzie uwzględnić zniżkę, która już zawsze będzie obowiązywała w przypadku tego domu czy mieszkania. W związku z tym, kolejnemu nabywcy będzie przysługiwała ta sama zniżka, co obecnemu właścicielowi (warto zaznaczyć, że na rynku wtórnym nie obowiązują ograniczenia cenowe programu).
Przykład: W ramach programu First Homes Scheme kupiliśmy nieruchomość o wartości rynkowej wynoszącej 250 tys. funtów, za którą po 30-procentowej zniżce zapłaciliśmy 175 tys. funtów. Zanim sprzedamy ją kolejnemu nabywcy, jej wartość wzrasta do 300 tys. funtów. Ponieważ również musimy udzielić 30 procent zniżki, cena sprzedaży wyniesie 210 tys. funtów.
Ponownie, nieruchomość będzie musiała zostać wyceniona przez niezależnego rzeczoznawcę, aby zweryfikować, czy zniżka została wyliczona na podstawie jej rzeczywistej wartości rynkowej.
Jeśli jednak nie uda nam się sprzedać domu czy mieszkania nabywcy korzystającemu z programu First Homes w ciągu sześciu miesięcy od wystawienia na sprzedaż, to będziemy mogli sprzedać go na otwartym rynku za jego pełną wartość. Aczkolwiek po sprzedaży będziemy musieli oddać władzom lokalnym równowartość zniżki wyliczonej na podstawie ostatecznej ceny sprzedaży.
Jak mogę skorzystać z programu First Homes Scheme?
Aby kupić nieruchomość w ramach programu First Homes Scheme, musimy postępować według pięciu kroków:
- Pierwszym krokiem będzie otrzymanie warunkowej decyzji kredytowej, która pozwoli nam zorientować się, na jakiego rodzaju nieruchomość możemy sobie pozwolić.
- Następnie możemy zacząć szukać informacji o nowo wybudowanych domach w naszej okolicy oferowanych w ramach programu First Homes.
- Kiedy już znajdziemy dom lub mieszkanie, które nas zainteresuje, musimy skontaktować się bezpośrednio z deweloperem, który sprawdzi, czy spełniamy kryteria programu i pomoże nam w złożeniu wniosku do władz lokalnych.
- Kolejnym krokiem jest wpłacenie zaliczki ustalonej przez dewelopera i rezerwacja nieruchomości. (Jeśli nasz wniosek nie zostanie rozpatrzony pozytywnie, to otrzymamy zwrot zaliczki.)
- Z kolei w przypadku jego akceptacji, nieruchomość zostanie zarezerwowana i możemy przejść do kolejnego etapu jej zakupu.
Po zatwierdzeniu naszego wniosku, czekają nas kolejne kroki, które musimy wykonać, aby ukończyć proces nabycia pierwszego domu. Są to:
- Złożenie wniosku o kredyt hipoteczny na przynajmniej 50 procent wartości nieruchomości po przyznanej zniżce. Wniosek o kredyt hipoteczny możemy złożyć dopiero wtedy, gdy otrzymamy zgodę na przejście do kolejnego etapu (Authority to Proceed).
- Następnie wynajmujemy radcę prawnego, który pomoże nam w procesie zakupu.
- Musimy też zaaranżować niezależnego rzeczoznawcę, który przeprowadzi wycenę i potwierdzi rzeczywistą wartość rynkową nieruchomości.
- Pamiętajmy o wypełnieniu dokumentacji prawnej, którą otrzymaliśmy z urzędu.
- Po otrzymaniu oferty kredytowej i zawarciu umowy z deweloperem, prosimy radcę prawnego, aby skontaktował się z urzędem w sprawie wymiany umów.
- Wkład własny wpłacamy w dniu wymiany umów.
- Następnie deweloper ustala dzień zakończenia transakcji, w którym będziemy mogli się wprowadzić.
Więcej wskazówek i informacji o tym, co trzeba zrobić, aby kupić pierwszy dom znajdziesz w naszym artykule.
Ile wynosi minimalny wkład własny?
Aby kupić pierwszy dom w ramach programu First Homes Scheme, musimy zwykle mieć przynajmniej pięć procent ceny nieruchomości po zniżce. Pamiętajmy jednak, że wszystko zależy od nabywanej nieruchomości oraz banku, w którym bierzemy kredyt.
Warto też wspomnieć, iż oprócz wkładu własnego musimy pokryć wiele innych kosztów związanych z procesem kupna. Są to między innymi koszty prawne, koszt wyceny oraz ubezpieczenie.
Program First Homes Scheme: zalety i wady
Jakie są korzyści programu First Homes Scheme?
- W przeciwieństwie do programów kupna domu z tytułem współwłasności, tutaj jesteśmy pełnymi właścicielami domu.
- Duża zniżka od wartości rynkowej nieruchomości.
- Wysokość wkładu własnego jest znacznie niższa, niż gdybyśmy kupowali nieruchomość nie korzystając z programu.
- Możemy znaleźć nowy dom w swojej okolicy, dzięki czemu nie będziemy musieli przeprowadzać się daleko od naszego obecnego miejsca zamieszkania.
- Kupując nieruchomość na rynku wtórnym, płacimy niższą opłatę skarbową od nabycia nieruchomości (stamp duty), ponieważ jest ona obliczana na podstawie ceny po zniżce, a nie rzeczywistej wartości rynkowej.
- Z kolei jeśli nabywamy dom na rynku pierwotnym, to jesteśmy zwolnieni z opłaty skarbowej, gdyż w przypadku osób kupujących nieruchomość po raz pierwszy opłata obowiązuje tylko jeśli wartość nieruchomości przekracza 425 tys. funtów (czyli mniej niż wynosi próg cenowy programu First Homes).
Jakie są wady programu First Homes Scheme?
- Domy w nowym budownictwie są często droższe, niż te z rynku wtórnego, dlatego istnieje prawdopodobieństwo, że zapłacimy więcej.
- Przyznając zgodę na budowę, władze miasta bardziej sprzyjają deweloperom, co przekłada się na budowę mniejszej liczby mieszkań socjalnych.
- W przypadku, gdy będziemy chcieli sprzedać nieruchomość, musimy uwzględnić również zniżkę, przez co zyskamy mniej i trudniej będzie nam kupić kolejną nieruchomość.
- W pierwszej kolejności będziemy musieli sprzedać nieruchomość nabywcy korzystającemu z programu First Homes.
- Liczba dostępnych nieruchomości w ramach programu jest ograniczona, dlatego trzeba szybko działać.
Inne sposoby na kupno pierwszego domu
Osoby, które pragną kupić swój pierwszy dom, ale nie chcą skorzystać z programu First Homes Scheme lub nie zostali do niego zakwalifikowani, mogą spróbować innych rozwiązań, takich jak:
Program Help to Buy: Pożyczka kapitałowa (equity loan)
Pożyczka kapitałowa udzielana w ramach programu Help to Buy pozwala na zakup nieruchomości już przy pięcioprocentowym wkładzie własnym. Pozwala ona na pożyczenie od rządu do 20 procent wartości nieruchomości poza Londynem i do 40 procent na terenie Londynu.
Współwłasność (Shared Ownership)
Dzięki temu programowi możemy nabyć udział nieruchomości, zamiast całości. Za pozostałą część, która do nas nie należy będziemy płacić czynsz. Po pewnym czasie możemy wykupić większą część udziału, a ostatecznie stać się właścicielami całej nieruchomości.
Prawo wykupu (Right to Buy)
Osoby wynajmujące dom lub mieszkanie od władz lokalnych mogą wykupić je po obniżonej cenie biorąc kredyt Right to Buy.
Konto oszczędnościowe Lifetime ISA
To dobre rozwiązanie dla osób, którym trudno zaoszczędzić na wkład własny. Na konto Lifetime ISA każdego roku możemy wpłacić do 4 tysięcy funtów naszych oszczędności, a rząd rokrocznie będzie dokładał kolejne 25 procent.
Program Help to Buy: program gwarancji kredytowej (Mortgage Guarantee Scheme)
W ramach tego programu możemy otrzymać kredyt hipoteczny mając zaledwie pięć procent wkładu własnego. W przypadku braku możliwości spłacenia rat kredytowych, rząd zabezpieczy 15 procent jego wartości, dzięki czemu banki chętniej udzielą kredytu na 95 procent wartości nieruchomości.
Kredyt z poręczycielem (Guarantor mortgage)
Biorąc kredyt hipoteczny z poręczycielem, nie musimy mieć żadnego wkładu własnego. Wystarczy, że ktoś z naszej rodziny lub bliskich znajomych zostanie naszym żyrantem. Obowiązkiem żyranta będzie ewentualna spłata rat kredytowych, jeśli my tego nie zrobimy.
Podsumowanie
First Homes Scheme to rządowy program mieszkaniowy ułatwiający zakup pierwszego domu lub mieszkania. W zależności od warunków ustalonych przez władze lokalne, nabywcy mogą kupić nieruchomość po cenie od 30 do 50 procent niższej niż wynosi jej wartość rynkowa. Przykładowo, nieruchomość o wartości rynkowej 250 tys. funtów, po 30-procentowej zniżce, w ramach programu First Homes Scheme, będzie kosztowała 175 tys. funtów. Nabywca oszczędza wówczas 75 tys. funtów.
Nieruchomość nabytą dzięki skorzystaniu z programu można sprzedać w dowolnym momencie, aczkolwiek przy sprzedaży trzeba będzie uwzględnić zniżkę, która już zawsze będzie obowiązywała w przypadku tego domu czy mieszkania. Oznacza to, że kolejny nabywca będzie uprawniony do tej samej zniżki. Na przykład, korzystając z programu First Homes Scheme kupiliśmy nieruchomość o wartości rynkowej 250 tys. funtów z 30-procentową zniżką i zapłaciliśmy za nią 175 tys. funtów. Zanim sprzedamy ją kolejnemu nabywcy, jej wartość wzrasta do 300 tys. funtów. Ponieważ również musimy udzielić 30 procent zniżki, cena sprzedaży wyniesie 210 tys. funtów.
Nie zapominaj, że będziesz potrzebować ubezpieczenia budynku i wyposażenia, gdy zawrzesz umowę na dom i będziesz gotowy do wprowadzenia się. Jeśli kupujesz dom w ramach programu rządowego i potrzebujesz porady ubezpieczeniowej, zadzwoń do jednego z naszych biur.