W przeszłości pisaliśmy już o tym, jak oszuści potrafią w bardzo przekonujący sposób wyłudzić od ludzi setki, a nawet tysiące funtów. W tym artykule chcemy omówić niektóre z oszustw, o których dowiedzieliśmy się podczas pandemii, z naciskiem na te nowsze, mniej znane przypadki.
Powiadomienia o dostawie przesyłki
Według platformy Which? w ciągu ostatniego roku 61% osób otrzymało fałszywe powiadomienia o dostawie przesyłki. Nic dziwnego, ponieważ wielu z nas czekało na dostawę jakiegoś towaru, co oszuści skrzętnie wykorzystali. Na szczęście prawie 80% osób zorientowało się, że powiadomienia były fałszywe, ale pozostałym 20% zagrażało oszustwo. Według tej samej platformy internetowej 3% osób padło ofiarą oszustwa i straciło pieniądze.
Oszuści podszywają się zazwyczaj pod Royal Mail, ale zdarzają się też tacy udający kurierów z DPD, Hermes i DHL.
Zazwyczaj powiadomienia od firmy kurierskiej przychodzą tylko po złożeniu jakiegoś zamówienia. Ale ostrożnie, bo oszuści liczą właśnie na to, że odbiorca powiadomienia założy, że jest ono prawdziwe, ponieważ czekać będzie na jakąś przesyłkę. Royal Mail przypomina, że jeśli wymagana jest dodatkowa opłata za przesyłkę (kiedy ktoś niedopłacił przy nadaniu), listonosz zostawi szarą kartkę z powiadomieniem o potrzebie dopłaty (ang. fee to pay). Royal Mail nie wysyła mailem czy SMS-em prośby o dokonanie płatności.
Oszustwa typu phishing (HMRC)
Według jednego z raportów* liczba tego rodzaju oszustw wzrosła o 90% na przełomie 2020 i 2021 roku. Oszuści wykorzystali ulgi i zwroty podatkowe. Najczęstsza forma komunikacji zachodziła w tym przypadku drogą mailową, ale liczba oszustw SMS-owych wzrosła o ponad 50%, a oszustw telefonicznych o 66%. Jeśli prowadzisz własną działalność gospodarczą lub złożyłeś zeznanie podatkowe i otrzymasz email z brytyjskiego Urzędu Skarbowego i Podatkowego (ang. HMRC), zaloguj się do portalu HMRC Government Gateway i sprawdź, czy masz tam jakieś wiadomości. Nie klikaj na żaden link w mailu!
Nieruchomości niezamieszkane lub wolne od hipoteki
Oszuści namierzają nieruchomości i biorą pożyczki pod ich zastaw. Ofiarami tego rodzaju oszustwa padają właściciele i ich nieruchomości, a w szczególności:
- domy wolne od hipoteki,
- niezamieszkałe nieruchomości,
- nieruchomości nie widniejące w brytyjskim Urzędzie Ksiąg Wieczystych (ang. Land Registry) (zazwyczaj wolne od hipoteki i bez zmiany właściciela od 1998 r.),
- właściciele mieszkający pod innym adresem, np. domy na wynajem lub wakacyjne.
Oszuści przepisują nieruchomość na siebie z wykorzystaniem różnych fałszywych dokumentów oraz skradzionej tożsamości. Następnie zaciągają oni dług pod zastaw nieruchomości, a ofiarom oszustwa pozostaje albo opuszczenie domu albo złożenie wniosku do Urzędu Ksiąg Wieczystych o rekompensatę na kupno nowego domu.
Nieruchomość można chronić w następujący sposób:
- dokonać wpisu do Księgi Wieczystej, jeśli nieruchomość jeszcze w niej nie widnieje,
- zarejestrować się w systemie ostrzegania brytyjskiego Urzędu Ksiąg Wieczystych – Land Registry Property Alert. W systemie tym można zarejestrować aż 10 nieruchomości, co oznacza, że chronić możesz zarówno siebie jak i swoją rodzinę oraz przyjaciół.
- zablokować sprzedaż nieruchomości (ang. put a restriction on title), czyli w brytyjskim Urzędzie Ksiąg Wieczystych wstrzymać każdą sprzedaż oraz podjęcie kredytu hipotecznego bez odpowiedniego dokumentu wydanego przez notariusza lub prawnika, potwierdzającego, że wniosek złożył prawomocny właściciel nieruchomości. Usługa ta:
- kosztuje 40 funtów, jeśli właściciel zamieszkuje daną nieruchomość,
- jest darmowa dla prywatnych właścicieli nieruchomości nie zamieszkujących w niej,
- jest darmowa, jeśli właścicielem nieruchomości jest spółka.
Na stronie gov.uk znajdziesz więcej informacji o tym, jak chronić swoją nieruchomość.
Wynajem cudzych domów
Oszuści kopiują faktyczne ogłoszenia ze stron internetowych i podszywają się pod właścicieli nieruchomości w celu wyłudzenia zaliczki i czynszu za wynajem mieszkania. Jedyna rada to zachować ostrożność podczas przeglądania ogłoszeń na mediach społecznościowych (Marketplace) oraz na stronach internetowych, takich jak Gumtree. Oszuści zazwyczaj wyszukują domy na sprzedaż i ogłaszają je na wynajem, więc jeśli szukasz czegoś dla siebie, sprawdź na Zoopla lub Rightmove czy nieruchomość nie jest tam wystawiona na sprzedaż.
Konieczna jest wizyta w domu lub mieszkaniu, aby sprawdzić, czy faktycznie jest ona do wynajęcia. Można tez skorzystać z usług sprawdzonej agencji pośrednictwa nieruchomości. Ale przede wszystkim nie śpiesz się z zapłatą tylko dlatego, że pseudo właściciel ma wielu zainteresowanych. Czerwona lampka powinna zaświecić się, jeśli ktoś poprosi Cię o internetową wpłatę zaliczki w celu zarezerwowania nieruchomości zanim ją zobaczysz!
Brokerzy widmo
Pisaliśmy już o tym wcześniej – oszuści podszywają się pod brokerów ubezpieczeniowych i pozostawiają swoje ofiary bez ochrony ubezpieczeniowej. Zachęcamy do zapoznania się z naszym artykułem na ten temat.