Rosnące ceny i koszty utrzymania uderzają w domowe budżety nas wszystkich, najdotkliwsze są jednak dla osób z niskimi dochodami. W odpowiedzi na zmieniającą się sytuację gospodarczą, rząd co roku ogłasza nowe stawki zasiłków i ulg. Rok podatkowy 2025/2026 przynosi standardowe podwyżki, jednak to planowane od kwietnia 2026 reformy benefitów wprowadzą największe zamieszanie. Oto co musisz wiedzieć o aktualnych stawkach oraz kluczowych, nowych przepisach dotyczące benefitów w Wielkiej Brytanii.
Jakie benefity przysługują w Wielkiej Brytanii?
Osoby zamieszkujące i uprawnione do pobierania zasiłków w UK mogą liczyć na wsparcie finansowe od państwa m.in. jeśli:
- osiągają niskie zarobki (np. Income Support),
- nie mają pracy (np. Jobseeker’s Allowance),
- potrzebują wsparcia w pokryciu kosztów utrzymania (np. Housing Benefit),
- mają ograniczoną zdolność do podjęcia pracy z powodu stanu zdrowia (np. Employment and Support Allowance),
- potrzebują pomocy w pokryciu kosztów opieki nad dzieckiem (np. Child Benefit),
- opiekują się osobą z niepełnosprawnością lub starszą (np. Carer’s Allowance).
Warto jednak pamiętać, że w 2025 roku system wygląda inaczej niż jeszcze kilka lat temu. Większość tzw. „legacy benefits” (jak Income Support, Jobseeker’s Allowance czy Tax Credits) jest już zastąpiona przez Universal Credit dla nowych wnioskodawców. System ten jest już praktycznie w pełni wdrożony w całej Wielkiej Brytanii i pobiera go ponad 7,5 miliona osób.
Wzrost stawek benefitów w 2025 i 2026 roku – co musisz wiedzieć?
Co roku stawki benefitów są podnoszone, aby nadążyć za inflacją. Zasady zmiany w stawkach są następujące:
- Od kwietnia 2025: Większość benefitów i zasiłków wzrosła o 1.7% (zgodnie ze wskaźnikiem inflacji CPI z września 2024).
- Od kwietnia 2026: Prognozowany wzrost większości benefitów wyniesie 3.8% (zgodnie z inflacją CPI z września 2025).
Są jednak dwa bardzo ważne wyjątki od tej reguły – Universal Credit, który od kwietnia 2026 wzrośnie o 6.2% dzięki dodatkowej ustawie, oraz State Pension, która rośnie o 4.8% dzięki mechanizmowi „triple lock”.
Universal Credit – aktualne stawki na 2025/2026
Universal Credit to zasiłek, którego celem jest zapewnienie wsparcia w pokryciu kosztów utrzymania osobom z niskimi zarobkami, bezrobotnym lub niezdolnym do pracy (np. z powodu choroby). UC zastępuje m.in. Child Tax Credit, Working Tax Credit, JSA czy ESA. Jest on obecnie głównym zasiłkiem dla osób w wieku produkcyjnym.
Od kwietnia 2025 obowiązują następujące miesięczne stawki podstawowe (standard allowance):
- £316.98 dla osób samotnych poniżej 25 roku życia,
- £400.14 dla osób samotnych od 25 roku życia,
- £497.55 dla par, kiedy oboje z partnerów mają mniej niż 25 lat,
- £628.10 jeśli jedna lub obie osoby są w wieku 25, lub więcej lat.
Oczywiście, do tej podstawy dochodzą dodatki, np. socjal na dziecko czy pomoc w opłatach za mieszkanie. Dla wielu osób (np. samotnych matek) końcowa kwota będzie więc wyższa.
Ile godzin trzeba pracować, aby dostać Universal Credit?
Twoja sytuacja życiowa (np. konieczność opieki nad małym dzieckiem lub osobą z niepełnosprawnością) i stan zdrowia zdecydują czy i w jakim zakresie obejmie Cię obowiązek poszukiwania lub wykonywania pracy, aby móc nadal pobierać zasiłek. Określona jest wtedy minimalna liczba godzin, jakie musisz przepracować, spędzić na poszukiwaniu pracy lub poświęcić na szkolenia. Nie ma jednak maksymalnej liczby godzin, której przekroczenie odbierałoby prawo do otrzymywania zasiłku. Pod uwagę brana jest wysokość zarobków. Kwota przyznana w ramach UC będzie stopniowo zmniejszać się, im więcej będziesz zarabiać.
Co się zmienia w Universal Credit od kwietnia 2026?
Rząd zapowiedział spore zmiany w Universal Credit w 2026. Podstawowa stawka (standard allowance) wzrośnie od kwietnia 2026 o 6.2%, czyli więcej niż inflacja. Na przykład, osoba samotna powyżej 25 roku życia otrzyma £424.95 miesięcznie (wzrost o £24.81), a para powyżej 25 roku życia – £667.04 (wzrost o £38.94).
Niestety nowe przepisy to także poważne cięcia dla osób z problemami zdrowotnymi. Tzw. „element zdrowotny” (health element) dla nowych wnioskodawców zostanie obcięty z około £105 miesięcznie do zaledwie £50 miesięcznie. To cięcie o ponad 52%! Uderzy to w osoby, które będą dopiero składać wnioski o wsparcie z powodu chorob. Osoby, które już otrzymują ten dodatek, będą miały go „zamrożony” na £97 tygodniowo (nie będzie rósł z inflacją) aż do 2029/30 roku.
State Pension – duże wzrosty w 2025 i 2026
Emerytury państwowe (State Pension) w Wielkiej Brytanii rosną inaczej niż pozostałe benefity, dzięki mechanizmowi „triple lock”. Gwarantuje on coroczną podwyżkę świadczeń o najwyższą wartość z trzech wskaźników: inflację (według CPI), wzrost przeciętnych wynagrodzeń lub stałe minimum 2,5%.
Stawki na 2025/26 (obowiązujące od kwietnia 2025):
- Nowa State Pension – dla osób, które osiągnęły wiek emerytalny po 2016 r.: £230.25 tygodniowo.
- Stara podstawowa State Pension: £176.45 tygodniowo.
Prognoza na 2026/27 (od kwietnia 2026):
- Nowa State Pension: £241.30 tygodniowo (wzrost o 4.8% dzięki triple lock).
- Stara State Pension: £184.92 tygodniowo.
Osoby pobierające emeryturę państwową z niskim dochodem mogą również ubiegać się o Pension Credit. Jeśli zbliżasz się do wieku emerytalnego, polecamy nasz artykuł: Emerytura w Anglii: Wszystko, co musisz o niej wiedzieć.
Employment and Support Allowance (ESA) – stawki 2025/2026
Employment and Support Allowance (ESA) to zasiłek dla osób w wieku produkcyjnym, które z powodu choroby lub niepełnosprawności mają ograniczoną zdolność do pracy.
Wypłata ESA dzieli się na fazę oceny (trwającą zwykle przez 13 tygodni) oraz późniejsze grupy:
- Support Group – dla osób, które nie mogą wrócić do pracy w przewidywalnym czasie.
- Work-Related Activity Group – dla osób, które mogą się szkolić lub przygotowywać do powrotu do pracy.
Jeśli zastanawiasz się, ile wynosi zasiłek esa w uk, oto stawki tygodniowe obowiązujące od kwietnia 2025:
| Osoba | Faza oceny | Support Group | Work-Related Activity Group |
| Poniżej 25 lat | £72.90 | £121.40 (£72.90 + dodatek £48.50) | £109.45 (£72.90 + dodatek £36.55) |
| 25 lat i więcej | £92.05 | £140.55 (£92.05 + dodatek £48.50) | £128.60 (£92.05 + dodatek £36.55) |
Warto pamiętać, że do tych kwot można czasem otrzymać różne dodatki (tzw. premie), na przykład jeśli jesteś opiekunem (carer premium) lub z tytułu niepełnosprawności, w zależności od Twojej indywidualnej sytuacji.
Co dalej z ESA? Plany połączenia z JSA
Rząd rozważa połączenie ESA z Jobseeker’s Allowance. Ma powstać jedno, nowe świadczenie, roboczo nazwane „Unemployment Insurance” (Ubezpieczenie na wypadek bezrobocia). Planowo ma ono wejść w życie najwcześniej w roku podatkowym 2028/2029. Choć stawka nowego świadczenia ma być wyższa (najprawdopodobniej na poziomie dzisiejszej Support Group), ma ono być czasowo ograniczone, np. tylko do 6 lub 12 miesięcy. To kluczowa zmiana, ponieważ obecnie ESA w Support Group może być wypłacane bezterminowo.
Po upływie tego okresu, osoby nadal potrzebujące wsparcia będą musiały ubiegać się o Universal Credit, który jest już w pełni uzależniony od dochodów i oszczędności całego gospodarstwa domowego. Rząd liczy na oszczędności, jednak wiele organizacji społecznych martwi się, jak ta zmiana wpłynie na osoby z najcięższymi i długotrwałymi problemami zdrowotnymi.
Inne kluczowe benefity w UK na rok 2025/2026
Housing Benefit – zasiłek mieszkaniowy
Housing Benefit (HB) to zasiłek mieszkaniowy dla osób o niskich dochodach, mający na celu pomoc w pokryciu całości lub części wydatków na czynsz i opłaty serwisowe. Zasiłek nie podlega opodatkowaniu i nie zależy od wpłaconych składek ubezpieczeniowych. Mogą go otrzymywać zarówno osoby bezrobotne, jak i pracujące, ale spełniające warunki dochodowe.
Stawki na 2025/2026 wzrosły o 1.7% zgodnie ze wskaźnikiem inflacji CPI z września 2024 i wynoszą:
- £72.90 dla osób samotnych poniżej 25 roku życia
- £92.05 dla osób samotnych od 25 roku życia,
- £144.65 dla par, kiedy oboje z partnerów mają 25 lat lub więcej,
- £84.66 dla dziecka na utrzymaniu.
Attendance Allowance, Personal Independence Payment oraz Disability Living Allowance
Są to trzy główne zasiłki dla osób z problemami zdrowotnymi lub niepełnosprawnością, ale każdy jest skierowany do innej grupy wiekowej. Co ważne, są one wolne od podatku i nie zależą od dochodów ani oszczędności. Najważniejsze różnice:
- DLA (Disability Living Allowance) – obecnie przeznaczony tylko dla dzieci poniżej 16 roku życia. Dorośli nie mogą już składać o niego nowych wniosków.
- PIP (Personal Independence Payment) – główny zasiłek dla osób w wieku od 16 lat do wieku emerytalnego. Przeznaczony jest dla tych, którzy mają długotrwałe problemy zdrowotne lub niepełnosprawność utrudniającą codzienne funkcjonowanie lub poruszanie się.
- AA (Attendance Allowance) – zasiłek dla osób, które osiągnęły już wiek emerytalny (State Pension age) i potrzebują pomocy w zakresie opieki osobistej lub nadzoru ze względu na stan zdrowia.
Stawki dla wszystkich trzech benefitów na 2025/2026 wzrosły o 1.7% zgodnie z linią inflacji z września 2024 i przedstawiają się następująco.
DLA dla dzieci składa się z dwóch niezależnych komponentów zróżnicowanych pod względem stawki.
Komponent opieki (Care):
- Stawka najniższa – dziecko potrzebuje dodatkowej pomocy w dzień, ale nie w nocy: £29.20 tygodniowo.
- Stawka średnia – dziecko wymaga częstej opieki lub stałego nadzoru w dzień lub noc: £73.90 tygodniowo.
- Stawka najwyższa – dziecko wymaga częstej lub stałej opieki w dzień i noc: £110.40 tygodniowo.
Komponent mobilności (Mobility):
- Stawka niższa – dziecko potrafi chodzić, ale potrzebuje pomocy na zewnątrz domu: £29.20 tygodniowo.
- Stawka wyższa – dziecko nie może chodzić, może chodzić jedynie na krótkie odcinki, jest ślepe lub pozbawione nóg: £77.05 tygodniowo.
Dla PIP kwota zależy od potrzeb i składa się z dwóch komponentów:
- Daily living (życie codzienne): £73.90 (stawka standardowa) lub £110.40 (stawka wzmocniona) tygodniowo.
- Mobility (poruszanie się): £29.20 (stawka standardowa) lub £77.05 (stawka wzmocniona) tygodniowo.
Dla Attendance Allowance określone są dwie stawki:
- Stawka niższa – jeśli potrzebujesz pomocy w dzień lub w nocy: £73.90 tygodniowo.
- Stawka wyższa – jeśli potrzebujesz pomocy w dzień i w nocy: £110.40 tygodniowo.
Warto też wiedzieć, że w Szkocji system wygląda nieco inaczej. Osoby pobierające Attendance Allowance są tam automatycznie przenoszone do nowego systemu o nazwie Pension Age Disability Payment, który jest zarządzany przez Social Security Scotland.
Carer’s Allowance
Jeśli opiekujesz się kimś (np. partnerem, rodzicem lub znajomym) przez co najmniej 35 godzin tygodniowo, możesz kwalifikować się do Carer’s Allowance. Warunkiem jest ukończone 16 lat. Kluczowy jest również limit zarobków – od kwietnia 2025 nie możesz zarabiać więcej niż £196 tygodniowo z pracy (po odliczeniu podatków i niektórych kosztów). Co ważne, osoba, którą się opiekujesz, musi pobierać jeden z zasiłków PIP, AA, DLA lub CAA.
Główna stawka na 2025/2026 wynosi £83.30 tygodniowo. Od kwietnia 2026 planowany jest wzrost stawki o 3.8% w linii z inflacją.
Gubisz się w przepisach? Jesteśmy tu, by Ci pomóc
Brytyjski system benefitów jest skomplikowany, a nowe przepisy i ciągłe zmiany w stawkach mogą przyprawić o ból głowy. Zasiłki w Wielkiej Brytanii dla Polaków są dostępne, ale ich zrozumienie bywa wyzwaniem.
Pamiętaj, że zasiłki to jedno, ale warto też pomyśleć o własnym zabezpieczeniu finansowym. Co się stanie, jeśli choroba lub wypadek wykluczą Cię z pracy na dłużej, a wsparcie okaże się niewystarczające?
Właśnie dlatego tak ważne jest ubezpieczenie od utraty dochodu w UK. Zamiast zgadywać i martwić się na zapas, skontaktuj się z Pol Plan Life: 01242 537074. Nasi polskojęzyczni konsultanci czekają, by odpowiedzieć na Twoje pytania i znaleźć dla Ciebie odpowiednią ochronę.
Źródła: gov.uk, independent.co.uk, thepeoplespension.co.uk